بررسی اثر پدیده گرد و غبار بر میزان جذب فلزات سنگین در سه گونه منتخب گیاهی و خاک آنها در شهر اهواز

Abstract

گرد و غبار یکی از مهم­ترین منابع آلاینده هوا در شهر اهواز می­باشد. نتایج آنالیز ICP – MS بسیاری از نمونه­های گرد و غبار موجود در شهر اهواز نشان می­دهد که میزان فلزات سنگینی مانند آرسنیک، سرب، روی، نیکل در این نمونه­ها بیشتر از میزان طبیعی آن­هاست. به منظور بررسی پتانسیل گونه­های گیاهی شهر اهواز در جذب فلزات سنگین موجود در گرد و غبار، سه گونه با فراوانی بیشتر به نام­های اوکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis dehnh)، انجیرمعابد (Ficus religiosa L.) و کونوکارپوس (Conocarpus erectus L.) در نظر گرفته شدند. این نمونه­ها جهت تعیین غلظت فلزات سنگین توسط فلورسانس اشعه ایکس (XRF) مورد تجزیه قرار گرفتند. به منظور بررسی آلودگی نمونه­های خاک به فلزات سنگین، فاکتور غنی­شدگی و جهت بررسی ارتباط بین جذب فلزات از خاک به وسیله برگ­ها فاکتور غلظت محاسبه شد. با توجه به حضور همه­ی فلزات سنگین مورد مطالعه در گرد و غبارهای وارده به شهر اهواز و وجود رابطه مستقیم بین غلظت فلزات در نمونه­های خاک و برگ درختان با غلظت آن­ها در نمونه های گرد و غبار، می­توان احتمال داد که گرد و غبار یکی از عواملی است که در تغلیظ فلزات سنگین در گونه­های مورد مطالعه نقش داشته است. از سوی دیگر مقایسه غلظت فلزات سنگین در برگ درختان، نشان می­دهد که پتانسیل جذب این فلزات متفاوت است. در نهایت می­توان چنین نتیجه­گیری نمودکه پتانسیل جذب فلزات سنگین در گونه های گیاهی مورد مطالعه به قرار ذیل است: فیکوس<کونوکارپوس<اوکالیپتوس.