اثر نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم (TiO2)، نور و ساکارز بر جوانه‌زنی و رشد دانهال توت سیاه (.Morus nigra L) در شرایط درون‌شیشه‌ای

Abstract

توت سیاه بومی ایران بوده به لحاظ تغذیه‌ای و فضای سبز دارای اهمیت فراوانی می‌باشد. با هدف بهینه سازی تکثیر توت سیاه توسط بذر در شرایط کنترل‌ شده، سه آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. آزمایش اول شامل دو تیمار تاریکی مطلق و شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، آزمایش دوم شامل بررسی اثر غلظت‌های مختلف ساکارز (0 (صفر)، 15، 20 و 30 گرم بر لیتر) و آزمایش سوم شامل کاشت بذور بر روی محیط‌کشت MS کامل محتوی 15 گرم بر لیتر ساکارز و غلظت‌های مختلف نانوذرات اکسید تیتانیوم (0 (صفر)، 2/0، 4/0، 6/0 و 1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) در شرایط 16 ساعت روشنایی بود. نتایج آزمایش اول نشان داد که 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی تأثیر بهتری بر شاخص‌های جوانه‌زنی توت سیاه دارد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که غلظت 15 گرم بر لیتر ساکارز نسبت به سایر غلظت­ها بر روی شاخص­های سرعت و درصد جوانه‌زنی، وزن‌تر و خشک ساقه‌چه و ریشه‌چه و طول ساقه اثر بهتری داشته است. در آزمایش سوم معلوم گردید که تیمار 4/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم نسبت به سایر تیمارها موثرتر بود. براساس نتایج حاصل از این آزمایش، پیشنهاد می‌گردد برای جوانه‌زنی بهینه بذور توت سیاه، از محیط‌کشت محتوی نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم به غلظت 4/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر با شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی و هم‌چنین ساکارز به غلظت 15 گرم بر لیتر استفاده شود.