ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرم‌پلاسم خاکشیر تلخ با استفاده از نشانگر ISSR

Abstract

گیاه خاکشیر تلخ، دارای خواص دارویی زیادی می­باشد. مدیریت تنوع ژنتیکی و گیاهان بومی از برنامه ­های حفاظتی ضروری و مهم هر کشوری است. در این تحقیق، تنوع ژنتیکی 33 توده از خاکشیر تلخ با نشانگر مولکولیInter Simple Sequence Repeat (ISSR) مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 183 مکان کروموزومی ارزیابی شده و در مجموع 1537 باند ایجاد شده و امتیازدهی شدند. 11 آغازگر ISSR مورد استفاده، 100درصد چند­شکلی را نشان دادند. میانگین محتوای اطلاعات چند­شکلی (PIC) 31/5 درصد به‌دست آمد. کمترین مقدار PIC برای آغازگر (AG)8T برابر با مقدار 24/5 درصد و بیشترین مقدار هم برای آغازگر GGGC(GA)8 با مقدار 38/5 بود. حداکثر شاخص نشانگری در آغازگر (AG)8YT برابر با مقدار 6/93 بود بنابراین به‌عنوان آغازگر برتر برای مطالعات بعدی روی انواع خاکشیر معرفی می­شود. الگوی کلی از توزیع تنوع مولکولی برای نشانگرها نشان داد که 17 درصد تنوع مربوط به بین گونه‌ها و 83 درصد تنوع مربوط به درون گونه­ ها می‌باشد. به‌طورکلی می‌توان گفت که تنوع ژنتیکی درون گروه ­ها و گروه ­بندی کردن نمونه ­ها در نقطه برش، با فاصله جغرافیایی که بین استان‌­های مورد مطالعه وجود دارد، هم­خوانی دقیقی ندارد. ازجمله دلایل این پدیده می‌تواند انتقال ژرم­ پلاسم‌ها بین این مکان‌ها و یا اختلاط بذور یا جریان ژنی بین جمعیت‌ها در هنگام برداشت برای مصارف خوراکی و دارویی و خاستگاه مشترک نمونه‌ها باشد.