برخی فرایندهای واجی در 15 گونه زبانی استان کرمان

Abstract

پژوهش حاضر به بررسی برخی فرآیند­های واجی مانند درج، انسدادی­شدگی و سایشی­شدگی در 15 گونه­ی زبانی استان کرمان از جمله بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابُر، رفسنجان، رودبار جنوب، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان، کهنوج، گلباف، گوغِر و میمند بر اساس نظریه­ی زایشی پرداخته­است.برخی از نتایج حاصل عبارتند از: 1- بعد از حذف همخوان سایش چاکنایی پایانی /h/، اگر واژه­ی بعدی با واکه آغاز شود، یکی از غلت­های [j] یا [w] درج می­شود که نوع غلت در جایگاه میان دو واکه، به مشخصه­های واکه­ی افزوده شده یعنی واکۀ دوم بستگی دارد. 2- در گونه­های زبانی استان کرمان همخوان انسداد چاکنایی [?] در ابتدای واژه برای ترمیم ساخت هجا درج می­شود تا واژه با واکه شروع نشود. توزیع این همخوان در گونه­های زبانی مذکور ناقص است ، به طوری که در موضع میانی و پایانی واژه­ها دیده نمی­شود. 3- در برخی از گونه­های کرمانی همخوان پیوسته، ملازی و واک­دار [R] جایگزین جفت انسدادی خود /G/ در فارسی معیار در پایان واژه یا هجا می­شود، به طوری که نوعی فرایند سایشی­شدگی محسوب می­شود.