مقایسه ی برخی آیین های سوگواری مردم کرمانشاه با آیین های سوگواری در شاهنامه

Abstract

ایرانیان از دیرباز برای انجام کارهای گوناگون، آیین­­ها و روش‌های ویژه‌ای داشته­اند که امروزه بیشتر آن‌ها فراموش شده ­است. نشانی از این آیین­های فراموش شده را می­توان در برخی از روستاها و شهرهایی که هنوز بر پایه‌ی شیوه­های کهن زندگی می­کنند، بازیافت. پرسش بنیادین این نوشتار آن است که آیا می‌توان هم‌سانی‌ای میان آیین‌های شاهنامه با آنچه امروز در استان کرمانشاه برگزار می‌شود، بازجُست؟ بر این پایه با جستار در سه آیین مردمان روستاهای کرمانشاه که در سوگِ درگذشتگان انجام می­دهند و با یادکرد شواهدی از اشعار محلّی که به زبان کردی کرمانشاهی سروده شده ­است، به بررسی تطبیقی این اعمال با سه نمونه از آیین­های سوگواری در شاهنامه که از آن­ها با عنوان­ «خروش مغانی»، «بستن زنّارخونین» و «گیسو بریدن» یاد شده است، پرداخته­ایم. نتیجه‌ی پژوهش، نشاندهنده‌ی نزدیکی شگفت‌انگیز آیین‌های کهن ایرانی و سنّت‌های سوگواری کرمانشاهیان است.