تعیین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی تولید‏کنندگان کلزا و عوامل مؤثر بر عدم کارایی آنها در استان مازندران

Abstract

هدف اصلی مطالعه حاضر اندازه گیری کارایی فنی، تخصیصی واقتصادی تولیدکنندگان کلزا در استان مازندران بوده است. به این منظور، 110 نفر از تولیدکنندگان کلزا در سال 1393در مناطق عمده کشت این محصول در استان مازندران، یعنی شهرستان‏های نکاء، بهشهر، ساری و جویبار، با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی خوشه‏ای طبقه‏بندی شده انتخاب شدند و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با کشاورزان به‏دست آمد. برای برآورد تابع تولید از ساختار تابع تولید متعالی استفاده شد که از بین تخمین‏های مختلف، روش مرزی تصادفی بهترین نتیجه را داشت. نتایج این مطالعه نشان داد که بین تعداد نیروی کار، ساعات شخم و دیسک، مقدار مصرف بذر، میزان مصرف کود اوره، میزان مصرف کود فسفات، میزان مصرف کود پتاس، مقدار مصرف سموم علف‏کش و سطح زیر‏کشت با متغیر وابسته( میزان عملکرد در واحد سطح) رابطه معنی داری وجود دارد. میانگین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی کلزا‏کاران در استان مازندران به ترتیب 75%، 56% و42% درصد بوده است و افزون بر آن، بررسی تأثیر عوامل مختلف اقتصادی-اجتماعی بر انواع کارایی نیز نشان دادکه تعداد نیروی کار، ساعات شخم ودیسک، مقدار بذر، کود اوره، کود فسفات، کود پتاس، سموم علف کش، اندازه مزرعه، تاریخ کاشت، تاریخ برداشت واشتغال به کارهای غیر کشاورزی رابطه مستقیمی با کارایی کلزاکاران دارد.

طبقه‏بندیJEL: D24 ، D61