اثر تنش‌ محیطی و افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی بر الگوی کشت دشت خمین

Abstract

افزایش جمعیت، در کنار بحران کمبود و حفظ منابع طبیعی، دولت‌ها را وادار به اتخاذ سیاست‌هایی در جهت استفاده بهینه از منابع طبیعی و حفظ آن در مقابل آثار مخرب مواد شیمیایی کرده است. هدف این پژوهش بررسی آثار مختلف کاهش میزان آب مصرفی و افزایش قیمت دو نهاده کود و آب، بر الگوی کشت با استفاده از روش برنامه ریزی ریاضی اثباتی مبتنی بر رهیافت بیشترین بی‌نظمی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق جمع‌آوری 250 پرسش‏نامه از کشاورزان دشت خمین در فصل زراعی 1390-91 به دست آمده است. نتایج نشان داد که الگوی PMP برآورد شده به خوبی مقادیر سال پایه را باز تولید می‏کند. اعمال سیاست افزایش هزینه‌های دو نهاده آب و کود، کاهش تنوع الگوی کشت را به‌ همراه داشته است. بدین ترتیب که مقدار شاخص تنوع الگوی کشت (EI) برای مزارع کمتر از 5 هکتار به ترتیب برابر با 49/0و 6/0 و برای مزارع بیشتر از 5 هکتار 7/0 و 7751/0 به دست آمد. با توجه به نتایج، اعمال هم‏زمان سیاست کاهش موجودی آب و افزایش قیمت آن به‌همراه در نظر گرفتن یک سیاست حمایتی از سوی دولت برای جبران هزینه‌های تحمیل شده بر کشاورزان، سیاستی مطلوب‌ در جهت مدیریت مصرف آب وکود پیشنهاد می‌شود.

طبقه بندی JEL: Q15، C6