اثربخشی آموزش راهبردهای رفتاری بر میزان خودکارآمدی اجتماعی، عاطفی، تحصیلی و خواندن دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری

Abstract

این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر آموزش راهبردهای رفتاری بر میزان خودکارآمدی اجتماعی، عاطفی، تحصیلی و خواندن کودکان دارای ناتوانی یادگیری انجام شد. روش انجام پژوهش به شیوه شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد. این پژوهش بر روی ۳۰ نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر مراجعه‌کننده به مرکز ناتوانی‌های یادگیری شهر اصفهان انجام گردید. این گروه پس از تأیید گروه تشخیصی ۱۵ نفر به‌طور تصادفی در گروه آزمایش و ۱۵ نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری در این پژوهش پرسشنامه سنجش خودکارآمدی کودکان، آزمون وکسلر، آزمون‌های خواندن، بیان نوشتاری و ریاضی بود. گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه طی ۱۰ هفته متوالی تحت آموزش راهبردهای رفتاری در خصوص افزایش خودکارآمدی (برمبنای دستیابی به معیار عملکرد متناسب، استفاده از تجربه‌های جانشین، متقاعدسازی کلامی و برانگیختگی بهینه فیزیولوژیکی) قرار گرفتند. به‌منظور بررسی تفاوت‌های بین دو گروه، از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که آموزش راهبردهای رفتاری قادر است به‌طور معناداری به دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری در راستای افزایش خودکارآمدی عمومی، خودکارآمدی تحصیلی و خودکارآمدی اجتماعی و نیز خودکارآمدی هیجانی کمک نماید؛ اما مداخله بر خودکارآمدی خواندن گروه آزمایش تأثیر معناداری نشان نداد. با توجه به اینکه علاوه بر مشکل تحصیلی، دانش­آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری از لحاظ اجتماعی آمار بالاتری از افسردگی، تنهایی و عزت‌نفس پایین را تجربه می‌کنند با انجام مداخله فوق می‌توان به ارتقاء سطح بهداشت روانی آنان کمک نمود.