نگاهی دوباره به تورم در ایران: رویکرد VARX

Abstract

پدیده تورم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات اقتصاد ایران همواره در مرکز توجه محققین بوده است. در این بین، عوامل مسبب این پدیده و راه­های کنترل آن، از جمله حوزه‌های مورد مطالعه در مباحث تورم است. تحقیق حاضر با تکیه بر داده‌های دوره زمانی (1352 تا 1394) به بررسی عوامل مؤثر بر تورم، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش­های حال حاضر اقتصاد ایران، پرداخته است. در این راستا با توجه به اینکه حداقل دو متغیر صادرات نفت و متغیر نهادی به­عنوان متغیرهای برون­زای الگو هستند؛ لذا از الگوهای VARX استفاده شده و با استفاده از مدل کلان برآورد شده، به پیش‌بینی تورم تحت دو سناریو (سناریو رشد 30 درصدی پایه پولی و سناریوی رشد 10 درصدی پایه پولی) برای پایه پولی پرداخته شده است. نتایج نشان می­دهد، اختلاف تورم تحت این دو سناریو در سال­های 97-1395 به ترتیب برابر 3/6، 4/7 و 9 درصد خواهد بود؛ یعنی با کنترل رشد پایه پولی می­توان قسمتی از تورم را کنترل نمود. البته سیاست­های پولی انقباضی شدید نیز می­تواند رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد. لذا بایستی کنترل پایه پولی، همگام با تثبیت هم‌زمان تولید و تورم باشد.