بررسی سرریز تلاطم بین شاخص‌های قیمت حامل‌های انرژی و گروه‌های مختلف کالاها و خدمات مصرفی (با استفاده از مدل VAR-BEKK GARCH)

Abstract

اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، با توجه به نوع حامل‌ها در مصرف نهایی یا واسطه‌ای می‌تواند در تغییر سطح عمومی قیمت‌ها نقش داشته باشد. برخی از حامل‌های انرژی که در سبد مصرف نهایی خانوارها قرار دارند، اصلاح قیمت آن‌ها به‌طور مستقیم شاخص قیمت مصرف‌کننده را تغییر می‌دهد و برخی دیگر از این حامل‌ها به عنوان کالای واسطه‌ای برای بنگاه‌های اقتصادی مورداستفاده قرار می‌گیرند که اصلاح قیمت آن‌ها بر شاخص قیمت تولیدکنندگان اثر می‌گذارد، در نهایت تغییر در شاخص قیمت تولیدکنندگان، می‌تواند در افزایش قیمت کالاهای تولیدی بنگاه‌ها مؤثر باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی سرریز تلاطم بین شاخص قیمت حامل­های انرژی و شاخص قیمت گروه­های منتخب کالاها و خدمات مصرفی است برای این منظور از مدل VAR-BEKK GARCH دومتغیره جهت وابستگی­های پویا بین نوسانات متغیرها طی دوره زمانی اردیبهشت‌ماه 1381 تا فروردین 1395 استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد هر نوع اصلاح یا تعدیل قیمت حامل انرژی علاوه بر تأثیر مستقیم بر سطح عمومی قیمت­ها از کانال شاخص قیمت گروه­های «کالاها»، «حمل‌ونقل»، «ارتباطات»، «تفریح و فرهنگ» و «مسکن» نیز منجر به نوسان و تغییرات شاخص کل می‌گردد. همچنین نتایج حاصل از آزمون انتقال سرایت از گروه‌های منتخب روی شاخص قیمت حامل‌های انرژی حاکی از آن است که شاخص قیمت گروه­های «خدمات»، «آموزش»، «خوراکی، دخانیات، آشامیدنی»، «حمل‌ونقل»، «کالاها»، «بهداشت»، «ارتباطات» و «پوشاک» به ترتیب بیشترین انتقال نوسان به شاخص قیمت حامل­های انرژی داشته­اند.