بررسی عوامل مؤثر بر انباشت سرمایه انسانی در ایران طی دوره 1350-1391

Abstract

مطالعه اثر فراوانی منابع طبیعی بر اقتصاد کشورها از موضوعات مهم به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه می‌باشد. در مطالعه حاضر، عوامل مؤثر بر انباشت سرمایه انسانی در ایران با تأکید بر رانت نفت در چارچوب الگوی خود توضیح با وقفه­های گسترده (ARDL)، طی دوره زمانی 1350-1391 مورد بررسی قرار گرفته است. به‌منظور برآورد رابطه فوق، رانت نفت به صورت درصدی از GDP، به عنوان شاخصی از فراوانی منابع، تعریف‌شده و از متغیرهای دیگری نظیر جمعیت، تولید ناخالص داخلی، سرمایه‌گذاری داخلی و مخارج دولت به‌عنوان متغیرهای کنترل استفاده‌شده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از تخمین الگو، متغیر فراوانی منابع و سرمایه­گذاری داخلی دارای اثر منفی و معنی­دار بر انباشت سرمایه انسانی در ایران هستند. همچنین نتایج حاصل از برآورد نشان می­دهند که رشد جمعیت و رشد اقتصادی دارای اثر مثبت بر انباشت سرمایه انسانی هستند که مطابق با مبانی نظری موجود می­باشد.