ارزیابی اقتصادی تخصیص بهینه آب کشاورزی در دشت ورامین؛ مطالعه موردی سد لتیان

Abstract

آب نقش کلیدی در توسعه بخش کشاورزی دارد و بدون آن تولید در این بخش امکان ندارد. هم­چنین به علت این­که ایران در منطقه آب و هوایی خشک قرار گرفته است، اهمیت آن دوچندان است. از طرف دیگر، تخصیص بهینه آب و توجه به پویایی و عوامل تصادفی در تخصیص آن، اهمیت ویژه ­ای دارد. از این­رو در این مطالعه، از برنامه ­ریزی پویای تصادفی برای تخصیص بهینه آب سد لتیان به کشاورزان دشت ورامین در بین سال­های 1370 تا 1391 استفاده شده است. تابع هدف در این مسأله، مازاد رفاه مصرف ­کننده است که با توجه به تابع تقاضای آب کشاورزی به­ دست می ­آید. تابع تقاضای آب با استفاده از روش داده­ های تابلویی تخمین زده شده­ است. با توجه به این­که میزان بهره­ برداری از مخازن سد همواره مورد نزاع میان تصمیم ­گیران بوده است، هـدف از این مطالعه تعیین میزان بهینه تخصیـص آب به کشـاورزان می­ باشد. از ایـن­رو فرض می­ گردد که مقدار تخصیص آب به کشاورزان بهینه نبوده و باید افزایش یابد. نتایج نشان داد که مقدار بهینه تخصیص آب به کشـاورزان 170 میلیون مترمکعب در سال است که از میانگین بلندمدت آن 22 میلیون مترمکعب بیشتر می­ باشد. از این رو بایستی مقدار آب اختصاص یافته به کشاورزی را افزایش داد. هم­چنین با توجه به نوع منحنی تقاضای آب، تأمین آب کشاورزی در شرایط خشک­سالی بسیار ضروری به­ نظر می ­رسد.