برآورد جزء حباب قیمت در بازار مسکن 17 شهر بزرگ ایران - رویکرد تصحیح خطا

Abstract

طی دو دهه‌ی اخیر تغییراتی در ساختار بازار مسکن ایران به وجود آمده که مهم‌ترین آن رشد تقاضای سفته‌بازی است که می‌تواند باعث شکل‌گیری حباب مسکن گردد. هدف این پژوهش برآورد جزء حباب مسکن در ایران در دو دهه‌ی اخیر است. به این منظور ابتدا قیمت بنیادی مسکن برآورد و سپس جزء حباب از اختلاف بین قیمت بنیادی و واقعی مسکن به دست آمد. با توجه به وجود جیره‌بندی در بازار وام رهنی ایران از معادله‌ی قیمت حقیقی مسکن با در نظر گرفتن عدم تعادل در بازار اعتبارات مسکن استفاده شد. زمان‌بر بودن فرایند ساخت مسکن و علی‌الخصوص وجود حباب قیمتی باعث می‌شود تا تعدیل به سوی قیمت بنیادی به کندی صورت گرفته و وقفه‌ی متغیرها نقشی تعیین کننده داشته باشد. بنابراین از فرم پویای معادله‌ی قیمت حقیقی مسکن استفاده شد. نتایج حاصل از تخمین فرم پویای معادله‌ی قیمت حقیقی مسکن اشاره به وجود حباب در بازار مسکن ایران دارد. در واقع در طی سال‌های 88-1370 سه بار شاهد شکل‌گیری و شکست حباب قیمت در بازار مسکن ایران بوده‌ایم.