بررسی تحرک درآمدی در ایران طی سال‌های پیش و پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌های نقدی 1392-1363

Abstract

هدف این پژوهش بررسی پویایی درآمد با استفاده از رویکرد داده‌های شبه‌ترکیبی طی سال‌های پیش و پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌های نقدی در ایران است. بدین منظور، با ترکیب داده‌های مقطعی بودجه خانوار طی سال‌های 1363 تا 1392 به مدت 30 سال و با ساخت داده‌های شبه‌ترکیبی، رفتار متولدین 1305 تا 1359 دنبال می‌شود. نتایج نشان می‌دهند طی سال‌های 1389-1363 (قبل از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌های نقدی) تحرک مطلق و شرطی در ایران پایین و نابرابری فرصتی در طی زمان در حال کاهش بوده­است؛ اما سرعت کاهش نابرابری در این مقطع پایین بوده­است. بنابراین، تفاوت بین افراد فقیر و ثروتمند در طی زمان تا حدودی کاهش یافته، اما این همگرایی بسیار ضعیف بوده­است. درواقع، تا حدودی وضعیت افراد فقیر نسبت به گذشته بهتر شده، ولی نابرابری بین آن‌ها هنوز هم تا حدودی زیاد بوده­است. برای بررسی اثر اجرای قانون هدفمندی یارانه‌های نقدی، سال‌های 1363 تا 1392 بررسی و تحلیل شدند. پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌های نقدی، نابرابری بین افراد فقیر و غنی بالاست. تحرک مطلق و شرطی همچنان پایین است، اما نسبت به سال‌های پیش از اجرای قانون، اندکی افزایش را نشان می­دهد.