پیش بینی رقومی مکانی عملکرد گندم دیم (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بدر، شهرستان قروه، استان کردستان)

Abstract

<strong>گندم یکی از غلات کلیدی است که منبع تغذیه برای میلیون­ها نفر از مردم جهان را فراهم می­کند. با توجه به جمعیت رو به افزایش کشور و نیاز روز افزون به این محصول استراتژیک، در تحقیق حاضر، عوامل مؤثر بر عملکرد گندم دیم به ترتیب اهمیت و کارایی روش­های مختلف برآورد تغییرات مکانی این عملکرد مورد بررسی قرار گرفت و نقشه تغییرات مکانی آن ترسیم شد. تعداد 125 عملکرد اندازه­گیری­شده در حوضه آبخیز بدر شهرستان قروه در استان کردستان، با استفاده از مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی، تحلیل درخت تصمیم، آنالیز تشخیصی و مدل میانگین­گیری نزدیک­ترین همسایه K به داده­های کمکی (مستخرج از مدل رقومی ارتفاع، تصویر ماهواره لندست و نقشه ژئومرفولوژی) ارتباط داده شد. سپس با استفاده از معادله به‌دست آمده برای نقاط فاقد مشاهده، میزان عملکرد برای آن نقاط برآورد و نقشه تغییرات مکانی عملکرد پیش­بینی­شده ترسیم گردید. الگوریتم ReliefAttributeEval در نرم افزار وکا، به ترتیب کاهش اهمیت، ژئومورفولوژی، موقعیت نسبی شیب، انحنای طولی، شاخص همواری قله برآمدگی با درجه تفکیک بالا، شیب، شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده و شاخص گیاهی تعدیل کننده اثر خاک را به عنوان مهم­ترین عوامل مؤثر در تولید، شناسایی کرد. نتایج بررسی­ها نشان داد که مدل میانگین­گیری نزدیک­ترین همسایه K که یک روش جدید در برآورد مکانی عملکرد می­باشد، با بالاترین ضریب تبیین، یعنی 998/0= R²</strong><strong> و کم‌ترین میانگین ریشه مربعات خطا (408/31 = RMSE</strong><strong>) بهتر از سایر مدل­های به کار رفته در این پژوهش، مقادیر عملکرد گندم دیم را پیش­بینی نمود.</strong>