بررسی ویژگی ها و عوامل مؤثر بر تشکیل خاک‌های سدیمی در دشت آبیک

Abstract

<strong>هدف از این تحقیق بررسی ویژگی‌های مختلف خاک‌های سدیمی و خاک‏های همراه آن‏ها و تعیین عوامل مؤثر بر تشکیل این خاک‌ها در منطقه نیمه‌خشک دشت آبیک است. </strong><strong>برای نیل به اهداف این تحقیق در سه موقعیت ارتفاعی واحد فیزیوگرافی دشت‌ آبرفتی دامنه‌ای شامل مناطق نسبتاً مرتفع، مناطق حد­واسط و مناطق پست مطالعه خاک­رخ‌ها انجام شد. در قسمت‌های نسبتاً مرتفع با وجود اختلاف ارتفاع پنج تا 10 متر، مقادیر سدیم تبادلی و هدایت الکتریکی اراضی کم بود و نشانه‌ای از وجود خاک‌های شور و سدیمی مشاهده نگردید. خاک‌های این قسمت از اراضی در تحت گروه زریک هاپلوکمبیدز طبقه‌بندی شدند. خاک‏های مناطق حد­واسط با اختلاف ارتفاع حدود دو تا پنج متر در تحت گروه­های سدیک زریک هاپلوکمبیدز و گروه بزرگ سدیک زریک هاپلوکلسیدز طبقه‌بندی شدند. خاک‌های سدیمی که به صورت لکه‌های سفیدرنگ در مناطق پست مشاهده ‌گردیدند، در تحت گروه‌های زریک و ورتیک ناترآرجیدز طبقه‌بندی شدند. بخش رس خاک شامل کانی‌های ایلیت، مونت­موریلونیت، کلریت و پالی‏گورسکیت بود. پوشش‌های رسی در افق‌های ناتریک توسط مطالعات میکرومورفولوژیکی و میکروسکپ الکترونی روبشی تأیید شد. عوامل اصلی تشکیل خاک‌های سدیمی و خاک‌های همراه آن‌ها در منطقه به وضعیت قرارگیری خاک‏ها، وجود پستی و بلندی محلی، حرکت‌های جانبی و عمقی آب و املاح محلول از مناطق مجاور به سمت اراضی پایین دست و افزایش رسوبات بادرفتی حاوی املاح شور و سدیمی در منطقه مرتبط است.</strong>