نقشه‌برداری رقومی کلاس‌های خاک با استفاده از انواع روش های داده کاوی در منطقه ی اردکان استان یزد

Abstract

در طی سال‎های گذشته پیشرفت‎های گسترده‎ای در زمینه علم نقشه­برداری رقومی خاک شده است؛ به­طوری­که منجر به تولید نقشه­های رقومی خاک در سطح ملی و قاره­ای گردیده است؛ اما به ­رغم مطالعات بسیار زیادی که در سطح دنیا انجام گرفته است و یا در حال انجام شدن می­باشد، تعداد اندکی از خاک­شناسان ایرانی به علم نقشه­برداری رقومی خاک علاقه نشان داده­اند؛ لذا در تحقیق حاضر، سعی شده تا از انواع روش­های داده­کاوی برای پیش­بینی مکانی گروه­های بزرگ خاک در اراضی به وسعت 72000 هکتار در منطقه­ی اردکان بهره گرفته شود. در این منطقه بر اساس روش مربع لاتین مکان جغرافیایی 187 پروفیل خاک مشخص شده و سپس تشریح، نمونه­برداری و بر اساس سیستم آمریکایی به شش گروه بزرگ و هشت زیرگروه طبقه­بندی شدند. متغیرهای محیطی یا نمایندگان فاکتورهای خاک­سازی که در این پژوهش استفاده شدند، شامل ویژگی های توپوگرافی داده­های تصویر ETM⁺ ماهواره لندست 2002 و نقشه­های پلیگونی از جمله سطوح ژئومورفولوژی، زمین­شناسی و کاربری اراضی است. نتایج نشان داد که مدل درخت تصمیم نسبت به سایر مدل­ها دارای برتری نسبی می­باشد؛ بهطوریکه توانسته است دقت پیش­بینی گروه­های بزرگ خاک را نسبت به روش آنالیز تشخیصی (ضعیف­ترین مدل) 44% افزایش دهد. در کل نتایج تحقیق، دقت مدل­های درخت تصمیم، شبکه عصبی مصنوعی، ترکیب شبکه عصبی مصنوعی - الگوریتم ژنتیک، رگرسیون لاجیستیک چندجمله­ای و آنالیز تشخیصی را جهت پیش­بینی گروه­های بزرگ خاک با دقت کلی 70%، 65%، 65%، 55% و 47%، به ترتیب، تایید کرد. همچنین درخت تصمیم، کلاس­های زیرگروه خاک را با دقت 2/84% پیش­بینی نموده است.