بررسی کارایی فنی شرکتهای تعاونی گاو شیری در استان کهگیلویه و بویر احمد

Abstract

شیر در بین غذاها مناسبترین و متعادل ترین ترکیب را دارد و به همین دلیل آن را غذای کامل می‌نامند. میزان مصرف روزانه شیر در یک کشور نشانه ای از وضعیت تغذیه و بهداشت در آن کشور است. در این راستا نیاز به تولید فراوان محصولات لبنی، به ویژه شیر، و محدود بودن عوامل تولید، ضرورت استفاده بهینه از منابع و افزایش کارایی را در زمینه این محصول آشکار می سازد. این مطالعه نیز با هدف برآورد کارایی فنی تعاونیهای گاوداری شیری استان کهگیلویه‌و بویراحمد انجام‌پذیرفته است. آمار و اطلاعات مورد نیاز مطالعه به صورت داده‌های مقطعی‌در سال 1387-88 با کمک پرسشنامه و مصاحبه حضوری با گاوداران استان جمع‌آوری و از طریق برآورد آزمون برتری مدل، تابع ترانسندنتال به عنوان تابع مورد استفاده در تحلیل، انتخاب گردید. به دلیل تعداد کم شرکتهای تعاونی، از همه گاوداران مصاحبه به عمل آمد. با توجه به معنی داری ضرایب در تابع منتخب این نتیجه به دست آمد که از نهاده های سبوس و نمک در ناحیه سوم تولیدی و به عبارتی از این نهاده ها در استان بیش از اندازه استفاده شده است. نهاده های مکمل، کنسانتره و نیروی کار نیز در ناحیه اول مورد استفاده قرار گرفته‌اند به این مفهوم که در صورت افزایش این نهاده ها، تولید افزایش می یابد. میانگین کارایی فنی واحدهای گاوداری شیری حدوداً 94% بوده که تقریباً از حداقل 84% تا حداکثر 99% نوسان داشته است و به طور متوسط با بهبود روند مدیریتی میزان کارایی فنی 6% قابل افزایش می باشد. همچنین شکاف بین بهترین و ضعیفترین تولید کننده حدود 15% بوده است که با اعمال شیوه های مدیریتی قابل بهبود می باشد. در پایان، عوامل مؤثر بر کارایی فنی شرکتهای تعاونی گاو شیری بررسی و تحلیل شد و نتایج نشان داد که میزان تجربه، سطح تحصیلات و مساحت اختصاص داده شده به هر رأس گاو اثر مثبت و معنی دار بر کارایی فنی داشته در حالی که عوامل اندازه خانوار و سن اثر معنی داری از لحاظ آماری نداشته اند