راهبردهای بهبود و توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در مزارع زعفران با استفاده از رویکرد تحلیل عوامل استراتژیک (SWOT)

Abstract

<strong>زعفران در ایران که عمدتا در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی تولید می‌شود، </strong><strong>یکی از محصولات راهبردی بخش کشاورزی در این کشور </strong><strong>است که با توجه به تقاضای بازارهای جهانی برای این محصول، رشد و توسعه آن می‌تواند زمینه‌های درآمد‌زایی و اشتغال‌زایی بیشتری را نسبت به قبل فراهم آورد</strong><strong>. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه می‌توان با بهبود روش‌های مکانیزاسیون در مراحل مختلف تولید این محصول، باعث افزایش تولید آن شد</strong><strong>. این پژوهش کاربردی-توسعه‌ای و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. با بهره‌گیری از مدل </strong><strong>SWOT</strong><strong> که از مهم‌ترین مدل‌های برنامه‌ریزی راهبردی محسوب می‌شود، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای روش‌های مکانیزاسیون در فرآیند تولید زعفران در منطقه، بررسی و شناسایی </strong><strong>و مناسب‌ترین راهبردها برای توسعۀ مکانیزاسیون آن ارائه </strong><strong>شد. بر اساس نتایج تحقیق، در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (ضعف و قوت) جمع نمره‌های نهایی 73/2 شده است که نشان می‌دهد نقاط قوت از نقاط ضعف بیشتر است. همچنین، ماتریس عوامل خارجی (تهدید و فرصت) نیز با مجموع امتیاز 67/2 نشان‌دهندۀ آن است که در وضعیت موجود می‌توان با تقویت فرصت‌ها در مقابل تهدید‌ها واکنش راهبردی مناسب را نشان داد. بنابراین، راهبرد تهاجمی</strong> <strong>(SO)</strong><strong> بهترین راهبرد جهت حرکت به سمت بهبود و توسعۀ مکانیزاسیون در مزارع زعفران در استان خراسان </strong><strong>است. با استفاده از ماتریس برنامه­ریزی استراتژیک کمّی </strong>(<strong>QSPM)</strong><strong> استراتژی‌های برتر در راهبرد تهاجمی تعیین گردید.</strong>