بررسی تجربی و شبیه ‏سازی وقوع سرمازدگی تشعشعی به روش دینامیک سیالات محاسباتی

Abstract

سرما‏زدگی یکی از مهم‏ترین عوامل بروز خسارت به محصولات باغی شناخته می‌شود. سرمازدگی تشعشعی ناشی از پدیدۀ وارونگی دمایی است. هدف از این پژوهش، بررسی تجربی شرایط وارونگی دمایی و رهیافت کاهش اثر سوء سرمازدگی تشعشعی در مزرعه است. به این منظور با توجه به داده­ های هواشناسی بهار 96 در شب‏هایی که احتمال سرمازدگی بود، دمای محیط و سرعت باد به‏ صورت میدانی در سطح یک باغ هشت هکتاری واقع در منطقۀ کودیان واقع در 40 کیلومتری شهر شیراز اندازه‏گیری شد. با استفاده از روش دینامیک سیالات محاسباتی در قالب نرم‌افزار FLUENT نحوۀ انتقال گرما و توزیع گرما برحسب زمان و ارتفاع از سطح زمین در شرایط ناپایدار در حین وقوع سرمازدگی شبیه‌سازی شد. نتایج بررسی مدل عددی بر اساس داده‏های حاصل از پایش مزرعه‏ای نشان داد بین داده‎‏های تجربی و داده­های تحلیلی همبستگی قوی وجود دارد. نتایج بررسی­ ها همچنین نشان داد اوج شدت سرمازدگی در ساعات پیش از طلوع آفتاب است و وزش باد می‏تواند اثر زیادی در جلوگیری از افت ناگهانی دما و سرمازدگی محصولات داشته باشد.