پایش درصد پوشش بقایای گیاهی و شدت خاک‌ورزی با بهره‌گیری از فناوری سنجش از دور

Abstract

در این مطالعه، برای تخمین دو معیار مهم ارزیابی کیفی خاک‌ورزی حفاظتی، یکی درصد پوشش بقایای گیاهی و دیگری شدت خاک‌ورزی، از فناوری سنجش از دور استفاده شده است. توانایی داده‌های تصویر چندطیفی سنجنده WorldView-2 با استفاده از یازده شاخص طیفی و آنالیز جداسازی طیفی خطی ارزیابی شد. بدین منظور در مزارع گندم منطقه مرودشت در استان فارس، پس از برداشت 120 پلات آزمایشی در نظر گرفته شد. در این پلات‌ها درصد پوشش بقایای گیاهی سطح خاک با روش خط مورب اندازه‌گیری و ثبت شد. داده‌های ماهواره‌ای از تصویر سنجنده WorldView-2 استخراج و همبستگی درصد پوشش بقایای گیاهی در زمین، با داده‌های تصاویر ماهواره‌ای بررسی شد. نتایج نشان می‌دهد که درصد پوشش بقایای گیاهی در سطح خاک با شاخص‌های IPVI، RVI 1 و GNDVI همبستگی بالایی دارد (R²= 0.84 - 0.85). درصد پوشش بقایای گیاهی در تصویر ماهواره‌ای، که با آنالیز جداسازی طیفی خطی تخمین زده شده بود، با داده‌های به­دست آمده از روش خط مورب، که در پلات‌های آزمایشی اندازه‌گیری شدند، همبستگی مناسبی دارد (R²= 0.76). برای پیش‌بینی شدت خاک‌‌ورزی در مزارع مورد مطالعه، دو شاخص طیفی IPVI و RVI1 انتخاب شدند که بالاترین همبستگی با درصد پوشش بقایای گیاهی را در سطح خاک نشان دادند. دقت طبقه­بندی شدت خاک‌ورزی به­کمک این دو شاخص در شرایط مختلف 100 – 83 درصد است.