بررسی تناسب پوشش‌های مصنوعی زهکشی با خصوصیات خاک در اراضی دشت شادگان با استفاده از آزمون نفوذسنجی

Abstract

انتخاب پوشش (فیلتر) مناسب، یکی از موارد اصلی در تضمین عملکرد سامانه­های زهکشی زیرزمینی است. در سال­های اخیر تأمین پوشش­های دانه­ای (شن و ماسه) به­دلایلی مانند دوری معادن از محل اجرای پروژه­ها، هزینه زیاد، نامتناسب بودن <br /> دانه­بندی با خاک محل و مسائل زیست­محیطی دشوار شده است و به­همین دلایل کاربرد پوشش­های مصنوعی به­عنوان جایگزین مطرح شده که نیاز به بررسی و تأیید دارد. در این تحقیق، با توجه به اهمیت تطابق پوشش زهکشی با خصوصیات خاک و شرایط هر منطقه، تناسب پوشش­های مصنوعی رایج برای استفاده در اراضی تحت زهکشی دشت شادگان واقع در استان خوزستان بررسی شده است. به این منظور، آزمون­های نفوذسنجی مطابق استاندارد ASTM D-5101 روی سه نمونه پوشش مصنوعی PLM شامل یک نمونه با مشخصه تجاری PP450 تولید خارج و دو نمونه با مشخصه­های تجاری PP450 و PP700 تولید شده در یکی از کارخانه­های داخل کشور اجرا شد. مقادیر هدایت هیدرولیکی و نسبت گرادیان مجموعه خاک- پوشش مصنوعی برای سه پوشش فوق تعیین شد. متوسط هدایت هیدرولیکی برای پوشش­های PP450 خارجی و PP450 و PP700 ایرانی به­ترتیب 21/0، 11/0 و 13/0 متر در روز و متوسط نسبت گرادیان برای این پوشش­ها به­ترتیب 86/1، 78/0 و 84/0 به­دست آمد. با توجه به مقادیر نسبت گرادیان و تغییرات هدایت هیدرولیکی، عملکرد پوشش­های PP450 و PP700ایرانی نزدیک به­ هم ارزیابی شد و در الویت قرار گرفت، اما مقادیر هدایت هیدرولیکی و نسبت گرادیان مجموعه خاک- پوشش PP700 ایرانی، درصد تغییرات و نوسان کمتری را در خلال آزمون از خود نشان داد.