مقایسه‌ جمعیت‌های ماهی سفید رودخانه‌ای (Squalius turcicus De Filippi, 1865 ) در بخش جنوب غربی حوضه خزر با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی

Abstract

به منظور ریخت‌سنجی هندسی ماهی سفید رودخانه‌ای (Squalius turcicus) در بخش غرب و جنوب غربی حوضه خزر تعداد 243 قطعه از رودخانه‌های قزل‌اوزن، کسما، پلنگ‌آبرود، تلوار، تنکابن، چالکرود، دیواندره، زلکی، زرین‌رود، سفیدرود و شفارود با استفاده از تور پره صید شد. نمونه‌ها پس از بیهوشی در محلول گل‌میخک و تثبیت در فرمالین 10 درصد خنثی برای ادامه مطالعه به آزمایشگاه ماهی‌شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان منتقل شدند. جهت مطالعه تنوع شکل بدنی بر اساس روش ریخت‌سنجی هندسی، تعداد 13 نقطه لندمارک با استفاده از نرم‌افزار TpsDig2 بر روی تصاویر دوبعدی تهیه شده از سمت چپ نمونه ها، تعریف و رقومی گردید. داده‌های رقومی پس از آنالیز پروکراست (GPA)، برای بررسی تنوع شکل بدنی با استفاده از آنالیزهایی چند متغیره از قیبل تجزیه به مولفه‌های اصلی (PCA)، تحلیل همبستگی کانونی (CVA) و تحلیل خوشه ای مورد تحلیل قرار گرفتند و نیز الگوهای تغییر شکل هر جمعیت نسبت به شکل اجماع (Consensus) در شبکه تغییر شکل مصورسازی گردید. نتایج تفاوت معناداری بین جمعیت‌های مورد مطالعه را نشان داد که عمده تفاوت‌های شکل بدنی در جمعیت های مورد مطالعه مربوط به موقعیت دهان، ارتفاع بدن، موقعیت باله‌های سینه‌ای و مخرجی و پشتی می باشد. تغییرات مشاهده شده احتمالاً در اثر سازگاری با زیستگاه ایجاد و باعث اشکال ریختی مختلف شده است.