مطالعه ویژگی‌های مورفولوژیکی زیرگونه‌های گوسفندوحشی در منطقه حفاظت شده هفتادقله در فلات مرکزی ایران

Abstract

جنس Ovis از نظر تکامل و سیستماتیک یکی از پیچیده‌ترین جنس‌های پستانداران است. فلات مرکزی ایران با دارا بودن رشته کوه‌های مرتفع و گسترده زیستگاه مطلوب گوسفند وحشی می‌باشد، بنابراین جمعیت‌های قابل توجهی از گونه گوسفند وحشی در این منطقه مشاهده می‌گردد. منطقه حفاظت شده هفتادقله در مرکز این فلات قرار دارد. این مطالعه با استفاده از ویژگی‌های مورفولوژی شاخ، رنگ و الگوی پوشش بدن گوسفند وحشی که توسط تصاویر ثبت شده از دوربین تله‌ای، لاشه شکار شده و همچنین مشاهده مستقیم گوسفند وحشی در منطقه هفتادقله انجام شد و اطلاعات بدست آمده از سرشماری این گونه در دو دره چکاب و سیبک منطقه هفتادقله با نرم افزار SPSS16 تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می‌دهد در منطقه هفتادقله سه زیر گونه از گوسفند وحشی وجود دارد. دو زیر گونه ارمنی (Ovis ammon gmelini) و اصفهان (Ovis orientalis isphahanica) و یک زیر گونه یا هیبرید پیشنهادی جدید بنام گوسفند وحشی اراک (Ovis orientalis arakica) در منطقه مشاهده گردید. پراکندگی گوسفند وحشی اصفهان و گوسفند وحشی ارمنی تا منطقه هفتادقله گسترش یافته است. بیشترین جمعیت گوسفند وحشی به ترتیب مربوط به زیر گونه‌های اصفهان، اراک و ارمنی می‌باشد.. مطالعه آینده باید بر روی مورفومتریک تطبیقی و بررسی ژنتیکی به‌منظور مشخص‌شدن وضعیت زیر‌گونه پیشنهادی جدید در منطقه هفتادقله متمرکز شود