اثر مغز میوه بلوط بر فعالیت باکتری‌ها، قارچ‌ها و جمعیت پروتوزوآی شکمبه بز نجدی و گوسفند عربی

Abstract

<strong>زمینه مطالعاتی</strong>: مغز میوه بلوط به عنوان منبع انرژی در تغذیه دام نشخوار کننده استفاده می­شود و تانن آن فعالیت میکروارگانیسم­های شکمبه را تحت تاثیر قرار می­دهد. <strong>هدف</strong>: این آزمایش به منظور بررسی اثر مغز میوه بلوط بر جمعیت و فعالیت هضمی باکتری­ها، قارچ­ها و جمعیت پروتوزوآی شکمبه بز نجدی و گوسفند عربی انجام گرفت.<strong> روش کار</strong>: بدین منظور 6 راس بز نجدی و 6 راس گوسفند عربی ( با میانگین وزن 2 ± 35) برای 28 روز با جیره­های آزمایشی حاوی مغز میوه بلوط و بدون مغز میوه بلوط (شاهد) تغذیه شدند. <strong>نتایج</strong>: ناپدید شدن ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی توسط باکتری‌های شکمبه بز تیمار شاهد در زمان­های 24، 48 و72 ساعت بیشتر از تیمار بلوط بود (05/0>P). ناپدید شدن ماده خشک، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی توسط قارچ­های شکمبه بز و گوسفند بین تیمار شاهد و بلوط در زمان­های 3 و 6 روز تفاوت معنی­داری داشت (05/0>P). پتانسیل تولید گاز کاه گندم، پارتشینینگ فاکتور، تولید توده میکروبی، راندمان توده میکروبی و ماده آلی واقعا هضم شده توسط باکتری­ها و قارچ­های شکمبه گوسفند و بز در تیمار شاهد و تیمار بلوط اختلافی نداشتند (05/0P>). ماده آلی واقعاً هضم شده در تیمار شاهد بالاتر از تیمار بلوط بود (05/0P<). میزان پارتشینینگ فاکتور توسط قارچ­های شکمبه گوسفند در جیره حاوی بلوط بالاتر از بز شد و ماده آلی واقعاً هضم شده توسط قارچ­های شکمبه بز در جیره شاهد بالاتر از گوسفند بود (05/0P<). جمعیت کل پروتوزوآ و گونه هولوتریش تیمار بلوط در گوسفند و بز کاهش یافت (05/0P<). جمعیت باکتری­ها و قارچ­های شکمبه تیمار شاهد بز نسبت به تیمار شاهد گوسفند بیشتر بود. <strong>نتیجه­گیری نهایی:</strong> استفاده از ۶۳ درصد مغز میوه بلوط منجر به کاهش جمعیت، ناپدید شدن مواد مغذی، فراسنجه­های تخمیری باکتری ها و قارچها و کاهش جمعیت پروتوزوآی شکمبه در گوسفند عربی و بز نجدی شد همچنین نتایج، تحمل بیشتر بزها نسبت به تانن­های جیره در مقایسه با گوسفند را نشان داد.