بررسی تاثیر اسانس‌های گیاهی سیر و میخک بر تجزیه‌پذیری ماده‌خشک و جمعیت میکروبی شکمبه گوسفند

Abstract

<strong>زمینه مطالعاتی:</strong> افزودن اسانس­های گیاهی سیر و میخک به جیره می­تواند اثرات مثبت بر روی گوسفند داشته باشد. <strong>هدف:</strong>به منظور بررسی اثرات اسانس­های روغنی سیر و میخک بر روی میکروارگانیسم­های شکمبه وتجزیه­پذیری ماده­خشک اجزای خوراکی جیره، دوآزمایش طراحی شد. <strong>روش­کار:</strong> آزمایش اول با استفاده از سه راس گوسفند فیستوله شده در قالب طرح چرخشی گردان انجام گرفت. نمونه­گیری و تهیه مایع شکمبه از طریق فیستولا در روز پایانی هر دوره آزمایش (روز 28) و در 3 نوبت انجام گرفت. زمان نمونه­گیری قبل از خوراک­دهی صبح، 4 ساعت پس از خوراک­دهی صبح و 8 ساعت پس از خوراک­دهی صبح در نظر گرفته شد. آزمایش دوم: به منظور تعیین تاثیر روغن­های اسانسی بر تجزیه­پذیری ماده­خشک و تجزیه­پذیری موثر ماده­خشک در طرح کاملا تصادفی در قالب بلوک که سه نوع خوراک (کاه، یونجه و جو)، دو نوع اسانس­های روغنی (سیر و میخک) و سه تکرار (3 گوسفند فیستول شده ) استفاده شد. انکوباسیون نمونه­های خوراکی در زمان­های صفر، 2، 4، 8، 16، 24، 48، 72 و 96 ساعت انجام گرفت.<strong> نتایج: </strong>نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد اسانس­های روغنی میخک تاثیری بر میزان بار میکروبی شکمبه نداشت، اما اسانس روغنی سیر بار میکروبی شکمبه گوسفند را به صورت معنی­داری کاهش داد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تعداد باکتری­های تولید کننده اسیدلاکتیک در اثر اعمال اسانس­های روغنی سیر در جیره به طور معنی­داری کاهش پیدا کرد. اما تیمار میخک تاثیر معنی­داری بر تعداد باکتری­های تولید کننده اسیدلاکتیک نداشت. روغن­های اسانسی سیر و میخک تاثیر معنی­داری بر تعداد باکتری­های کلی­فرم مایع شکمبه نداشتند (05/0<P) اما به طور معنی­داری باعث کاهش تعداد پروتوزوآی شکمبه شدند. تعداد پروتوزوآی مایع شکمبه قبل از تغذیه صبح (زمان صفر)، تفاوت معنی­داری با شاهد نداشت. اما 4 و 8 ساعت پس از تغذیه صبح اسانس­های روغنی سیر و میخک باعث کاهش معنی­داری تعداد پروتوزوآی مایع شکمبه شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اسانس­های روغنی سیر و میخک اختلاف معنی­داری با تیمار شاهد در تجزیه­پذیری ماده­خشک، بخش سریع تجزیه، تجزیه­پذیری ماده­خشک و تجزیه­ ناپذیری ماده­خشک با سرعت عبور 2 ، 5 و 8 درصد درساعت داشتند . اختلاف معنی­داری بین خوراک کاه، یونجه و جو در مقادیر تجزیه­پذیری­ماده­خشک و تجزیه­ناپذیری ماده­خشک و تجزیه­پذیری موثر مشاهده شد.<strong> نتیجه­گیری نهایی:</strong> اسانس­های روغنی سیر و میخک بر میکروارگانیسم­های شکمبه و تجزیه­پذیری ماده­خشک تاثیر می­گذارد