تأثیر مراحل مختلف رشد بر ترکیب شیمیایی، خصوصیات آنتی اکسیدانی و قابلیت هضم شکمبه‌ای- رو‌ده‌ای میوه بنه (Pistacia atlantica) به روش کیسه‌های نایلونی

Abstract

<strong>زمینه مطالعاتی:</strong> هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه مراحل مختلف رشد بر ترکیب شیمیایی، خصوصیات آنتی اکسیدانی و قابلیت هضم شکمبه‌ای - رو‌ده‌ای میوه بنه به روش کیسه‌های نایلونی بود. <strong>روش کار:</strong> میوه بنه طی سه مرحله از کوهپایه‌های اطراف شهرستان بیرجند جمع آوری و خشک گردید. تیمارها عبارت بودند از: 1- میوه بنه ابتدای فصل رویش، 2- میوه بنه اواسط فصل رویش، و 3- میوه بنه انتهای فصل رویش. فراسنجه‌های تجزیه‌ پذیری نمونه‌ها پس از انکوباسیون به مدت صفر، 2، 4، 8، 16، 24، 48، 72، 96 و 120 ساعت در شکمبه 2 رأس گاو براون سوئیس دارای فیستولا اندازه‌گیری شد. نتایج: با پیشرفت مرحله رشد درصد ماده خشک، چربی خام، NDF و ADF افزایش یافت (05/0P<). در مراحل اولیه رشد بیشترین میزان ترکیبات فنولی و آنتی اکسیدانی مشاهده شد. روغن میوه بنه مورد استفاده در آزمایش حاضر حاوی 59/16 درصد اسید چرب اشباع، 08/71 درصد اسید چرب غیر اشباع با یک پیوند دوگانه، 22/11 درصد اسید چرب غیر اشباع با دو پیوند دوگانه و 88/0 درصد اسید چرب غیر اشباع با سه پیوند دوگانه بود. میانگین بخش سریع تجزیه (a)، بخش کند تجزیه (b) و همچنین ثابت نرخ تجزیه (c) در مورد پروتئین خام بیشتر از ماده خشک بود. قابلیت هضم شکمبه‌ای ماده خشک و پروتئین خام بالاتر از قابلیت هضم پس از شکمبه‌ای و کل دستگاه گوارشی ماده خشک و پروتئین خام میوه بنه بود. <strong>نتیجه‌گیری نهایی:</strong> از این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت میوه بنه غنی از ترکیبات فنولی و آنتی اکسیدانی است و می‌تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان طیبعی جایگزین آنتی اکسیدانهای سنتزی گردد. همچنین به دلیل دارا بودن حدود 83 درصد اسیدهای چرب غیر اشباع دارای ارزش غذایی بالا است و می‌توان در جیره‌ نویسی دام‌ها به منظور غنی سازی و افزایش پایداری اکسیداتیو محصولات دامی، از این اطلاعات بهره‌ برد.