مدلسازی سه‌بُعدی تقاطع تونل‌های مترو خط 6 و 7 تهران به منظور تعیین مناسب‌ترین توالی حفر تونل‌های متقاطع غیرهمسطح

Abstract

<strong>پارامترهای متعددی مانند توالی حفر، روش حفر، ضخامت پوشش بتنی، فاصله بین دو تونل، طول دهانه پوشش داده نشده، خواص خاک و ... بر میزان اندرکنش تونل‌های متقاطع غیرهمسطح تاثیرگذار هستند. از آنجا که توالی حفر تأثیر زیادی بر نشست سطح زمین و سایر جنبه‌های منفی تونلسازی دارد، لذا یکی از مهمترین پارامترهایی است که باید قبل از حفاری این تونل‌ها علی‌الخصوص در نواحی تقاطع تعیین شود. هدف اصلی این پژوهش تعیین بهترین توالی حفر برای تونل‌های متقاطع غیرهمسطح در نواحی شهری است. بدین منظور تقاطع تونل‌های خطوط 6 و 7 متروی تهران مد نظر قرار گرفته است و بهترین گزینه برای حفاری این تونل‌ها در محل تقاطع آنها به کمک مدلسازی عددی سه‌بُعدی با نرم‌افزار </strong><strong>MIDAS GTS NX</strong><strong> تعیین شده است. هر دو تونل دارای قطرهای مشابهی بوده و به کمک دستگاه حفر مکانیزه </strong><strong>TBM-EPB</strong><strong> حفاری می‌شوند. این نرم‌افزار دارای قابلیت‌های خوبی برای مدلسازی تونل‌هایی که با سیستم مکانیزه حفر می‌شوند، است. برای دستیابی به هدف گفته شده، سه سناریو و پنج آلترناتیو در نظر گرفته شد و در هر سناریو اثر توالی حفر بر روی نتایج مدل از قبیل نشست سطح زمین، جابجایی کلی، نیروهای برشی و محوری القا شده در پوشش نهایی تونل‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد بهترین سناریو حالتی است که تونل کم عمق/ بالایی حداقل به میزان 10 برابر قطر زودتر از تونل عمیق/پایینی حفر شود.</strong>