سمیت حاد و اثرات زیرکشندگی دیازینون بر روی حشرات بالغ زنبور پارازیتوئید (Habrobracon hebetor (Hym.: Braconidae

Abstract

<em>Habrobracon hebetor</em> Say از پارازیتوئیدهای خارجی مهم لاروهای بالپولکدار مختلف می‌باشد. در این مطالعه، اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره‌کش دیازینون بر روی زنبور پارازیتوئید <em>H. hebetor</em> پرورش یافته بر روی <em>Anagasta kuehniella</em> Zeller تحت شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. حشرات کامل در معرض باقیمانده‌ی حشره‌کش به کار رفته بر روی صفحات شیشه‌ای در شرایط دمایی 1 ± 26 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±60 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار گرفتند. بر مبنای مطالعات دز-واکنش، مقدار LC₅₀ دیازینون 38/6 میکروگرم ماده‌ی موثر بر میلی‌لیتر به‌دست آمد. در این مطالعه جهت بررسی اثرات زیرکشندگی دیازینون، زنبورهای بالغ در معرض غلظت LC₃₀ دیازینون قرار گرفتند و شاخص‌های دموگرافیک زنبورهای زنده مانده مطالعه گردید. نتایج نشان داد که غلظت LC₃₀ دیازینون اثر سوئی بر روی شاخص‌های زیستی و جمعیت پایدار زنبور <em>H. hebetor</em> (مانند نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت، مدت زمان دوبرابر شدن جمعیت، متوسط مدت زمان یک نسل، تعداد تخم گذاشته شده، درصد تفریخ تخم) دارد. نسبت جنسی نتاج زنبور پارازیتوئید اثر معنی‌داری را بین شاهد و تیمار حشره‌کش نشان نداد. نتایج نشان می‌دهد که دیازینون دارای اثر سوئی بر روی شاخص‌های دموگرافیک زنبور پارازیتوئید بوده و انجام آزمایش‌های نیمه مزرعه‌ای و مزرعه‌ای ضروری به نظر می‌رسد.