انتخاب ارقام متحمل به شوری کلزا با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش

Abstract

به منظور انتخاب رقم یا ارقام متحمل‌تر کلزای روغنی در شرایط شور و تعیین واکنش به شوری در آن‌ها، 60 رقم کلزا طی دو سال مورد بررسی قرار گرفت. در نخسین سال، از طریق طرح آگمنت به کاهش هدف‌دار و منطقی ارقام پرداخته شد وطی آن تعداد 41 ژنوتیپ حذف شد در سال دوم به ارزیابی 19 رقم برتر پرداخته شد. در این پژوهش، واکنش به شوری ارقام کلزا انتخاب شده، بررسی می‌شود. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات و در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی رستاق یزد اجرا گردید. فاکتور اصلی شوری آب آبیاری (2 و 11 دسی‌زیمنس بر متر) و فاکتور فرعی ارقام کلزا بودند که در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمایش، میانگین عملکرد دانه ارقام در شرایط شوری بالا (11 دسی‌زیمنس بر متر) و شوری کم (2 دسی‌زیمنس بر متر) به‌ترتیب 8/2419 و 5/1456 کیلوگرم در هکتار بود و این تفاوت در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شد. در شرایط شوری کم ارقام Hyola401، Opera، Option500، Sarigol، Hyola420، SYN و Option501 دارای عملکرد دانه بالاتری نسبت به بقیه بودند. در شرایط شوری بالا نیز ارقام Hyola420، Hyola401، Option501، RGS، Mozart، SYN و Rindow دارای عملکرد دانه بالایی بودند. بررسی میانگین عملکرد دانه در شرایط شوری بالا و شوری کم نشان داد که ارقام Hyola420، Hyola401، Option501، Opera، RGS، Option500، Mozart، SYN و Sarigol به‌ترتیب با متوسط عملکردهای 4/2871، 4/2814، 7/2400، 7/2394، 4/2347، 5/2338، 4/2295، 5/2288 و 8/2178 کیلوگرم در هکتار بیشترین تولید دانه را داشتند.