ارزیابی تغییرات شوری آب دریاچه ارومیه در اثر خشکسالی با استفاده از سنجش از دور

Abstract

مجموعه­های آبی و زمین­شناختی به عنوان یک میراث طبیعی در سال­های اخیر در بین کشورها در سطح ملی و منطقه­ای جایگاه ویژه­ای پیدا کرده­ است. دریاچه ارومیه با وسعتی بین 6000–4500 کیلومتر ­مربع به عنوان بزرگ­ترین دریاچه داخلی ایران و بیستمین دریاچه جهان از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. این دریاچه در خطر خشک ­شدن کامل قراردارد و در طول سال­های اخیر حدود 7 متر کاهش سطح آب داشته است. در این مطالعه، با کمک تصاویر ماهواره لندست از 1995 تا 2011؛ تغییرات شوری آب دریاچه ارومیه بررسی و مدلی از الگوی تغییرات شوری آب، ارائه شد. به این منظور، میزان انعکاس باندی و طیف موجی ثبتی در باندهای تصاویر سنجنده (Thematic Mapper) TMماهواره لندست از آب دریاچه، استخراج و استفاده شد. در عملیات پیش پردازش، نویز تصاویر به روش رادیومتریک و هندسی تصحیح شد. سپس، با توجه به گستره تغییرات انعکاس و انطباق بین باندهای تصاویر، اقدام به بررسی تغییرات شوری در محدوده آبی دریاچه در دوره خشکسالی رخ داده گردید. با توجه به نتایج، اثرات تغییرات شوری در طی گستره زمانی معرف خشکسالی در بخش شمالی و جنوبی دریاچه بسیار متفاوت است. بر پایه مدل­های تهیه شده، تغییرات شوری در باندهای مختلف در بخش جنوبی بیشتر از بخش شمالی است. با توجه به نتایج به­دست آمده از مدل­سازی الگوی شوری آب می­توان بیان نمود که یک رابطه مثبت شوری در باندهای 1 (520 -450 نانومتر)، 2 (600-520 نانومتر)، و 4 (900 -775 نانومتر) سنجنده TM، و رابطه منفی با گروه باندهای 3 (690 -630 نانومتر) و 5 (1750-1550 نانومتر) سنجنده مورد بررسی، وجود دارد.