تعیین نیاز آبی تاغ (Haloxylon aphyllum) به روش آزمایش mهای لایسیمتری

Abstract

گیاه سیاه­تاغ(<em>Haloxylon aphyllum</em>) به­عنوان یکی از مهمترین گونه­های مورد استفاده در تثبیت ماسه­های­روان و بیابان­زدایی، در سطح وسیعی از اراضی بیابانی ایران کاشت شده است. توجه به نیاز­های این گیاه، ازجمله نیاز آبی آن، برای استقرار و پایداری بلندمدت، امری ضروری است. در این تحقیق عکس­العمل اجزاء زیست توده، نسبت شاخه به ریشه (S/R)، حجم تاج پوشش گیاه و در نهایت نیاز آبی آن، در شرایط طبیعی با استفاده از لایسیمترهای وزنی و زهکش دار و در سه تیمار رطوبتی شامل 100 % ظرفیت زراعی (بدون تنش)، 35% ظرفیت زراعی (تنش نسبتاً شدید) و 15% ظرفیت زراعی (تنش بسیار شدید) درطول مدت سه سال و در شرایط اقلیمی فراخشک سرد در محدوده­ی شهر یزد، مورد بررسی قرار گرفت. پس از استقرار درختان در لایسیمترها، نسبت به اعمال تیمار­های رطوبتی در قالب طرح پایه­ی کاملا^" تصادفی با سه تکرار اقدام گردید. آب مورد نیاز برای رسیدن به رطوبت مورد نظر، به­روش توزین لایسیمترها و استفاده از TDR به صورت هفتگی در اختیار گیاهان قرارگرفت. برای تعیین میزان تبخیر و نقش آن در تبخیر و تعرق گیاه، از لایسیمتر بدون پوشش گیاهی استفاده گردید. نتایج به­دست آمده نشان­داد که وزن خشک زیست­توده تولیدی و نسبت شاخه به ریشه با کاهش میزان رطوبت خاک، کاهش یافت (<em>P</em><0.001). اختلاف معنی‌داری میان حجم تاج­پوشش تیمارهای مختلف مشاهده نگردید. محاسبه­ی مقدار تولید به ازای مصرف هر واحد آب نشان­داد که هر اصله درخت بالغ سیاه تاغ برای رشد مطلوب، به­طور میانگین سالانه نیاز به 4/2 متر مکعب آب دارد.