راهکارهای مسیریابی در فضای داخلی معماری، مورد مطالعاتی: کتابخانه ملی ایران

Abstract

دستیابی به سهولت مسیریابی در فضای داخلی، از عواملی است که خوانایی را افزایش می‌دهد. این فعالیت به ظاهر ساده چالش‌های جدی را برای طراحی معماری ارائه می‌کند؛ زیرا مسیریابی برای کاربران در فضای داخلی، رفتاری هدفمند، جهت‌دار و حرکتی پویا از مبدأ به مقصد و شامل تعاملاتی بین راهبر و محیط است که به‌طور مستقیم توسط آن‌ها درک نمی‌شود و در برخی موارد منجر به شکست، سرخوردگی، نگرانی و یا گمشدگی آن‌ها می‌شود. تعاملات بین راهبر و محیط تحت عنوان راهکار مسیریابی بررسی می‌شود که ساختاری ادراکی دارد و افراد از آن‌ها برای پیدا کردن مقاصد خود استفاده می‌کنند. نو بودن این دانش در ایران و تفاوت با پژوهش‌های پیشین به علت تأثیرگذاری عادات و رفتارهای حرکتی در انتخاب راهکارهای مسیریابی و همچنین وجود این تفاوت‌ها در نوع کاربری و میزان پیچیدگی فضایی نمونه‌های بررسی‌شده در راستای تعیین راهکارها، هدف از انجام مقاله را به‌سوی دستیابی به راهکارهای مسیریابی، سوق داد. در این مقاله از روش تحقیق کیفی استفاده ‌شده که براساس دانش محیطی و مشاهده داده‌های رفتار محیطی افراد و به‌دست آوردن این داده‌ها در حین مسیریابی، در فضای داخلی معماری تکیه دارد. در نتیجه، کاربران از راهکارهای چارچوب مرجع، مستقیم، جستجوی سیستماتیک و شناخت مقصد و مسیر، به ترتیب زمانی استفاده می‌کنند که بیشترین گمشدگی تا کمترین آن را در حین مسیریابی تجربه کرده باشند. سپس نقاط اصلی فضای داخلی از فرآیند دستیابی به راهکارهای مسیریابی حاصل شد که کاربران برای تسهیل مسیریابی از آن‌ها استفاده می‌کردند. با کمک این راهکارها و کشف آنچه انسان‌ها در حین مسیریابی به آن توجه دارند، می‌توان به اصول طراحی معماری دست‌یافت که خوانایی را افزایش می‌دهند و راهبران را از سردرگمی در فضاهای پیچیده و بلندمرتبه رهایی می‌بخشند.