تحلیل میزان و کیفیت توجه به جایگاه اقلیم در مطالعات معماری ایران

Abstract

سکونت گاه های انسان ها از گذشته های دور بارز بوده است. موضوع توجه به اقلیم، بهره وری و مصرف هوشمندانه انرژی در مطالعات بسیاری از پژوهشگران حضور دارد اما رویکردهای متنوعی در برخورد با آن وجود دارد. پرسش این است که درحوزه معماری ایرانی، معماری معاصر ایران، اقلیم و مطالعات آن چه جایگاهی دارد؟ تا چه اندازه به مطالعات اقلیمی در مقالات اخیر در حوزه معماری ایرانی توجه شده است؟ و سیر تحول پژوهش های صورت گرفته در حوزه معماری سنتی ایران، در مقالات علمی و پژوهشی ایرانی، چه تحولی را در حوزه توجه به اقلیم در سال های اخیر نشان می دهد؟ هدف از این پژوهش، ارائه تحلیلی از روند حاکم بر میزان توجه پژوهشگران به موضوع اقلیم، در مقالات حوزه معماری سنتی در مجلات علمی- پژوهشی در ده سال اخیر است. این بازه مقالاتی را در بر می گیرد که از سال 1380 تا 1389 منتشر شده اند. تکنیک مورد استفاده در تحقیق روش تحلیل محتوا، و روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای میباشد، در طی این پژوهش 46 مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد. نتایج بدست آمده نشان دهنده آن است که با وجود روند رو به افزایش پرداختن به موضوع رابطه اقلیم و معماری سنتی به طور سالانه، جنبه توصیفی پژوهشها نسبت به جنبه کاربردی آنها افزایش پیدا کرده است. تحلیل های ارائه شده، غالباً فاقد محاسبات ریاضی هستند و کمتر به کار حل مسائل عینی و کاربست روشهای سنتی یا امروزی مرتبط با اقلیم خواهند آمد. برآورد حاصله از مقاله، خطر انحصار پژوهش اقلیمی در عرصه نظر و غیرکاربرد تر شدن این مطالعات را گوشزد می کند. از این رو مقاله با تحلیل روند مورد نظر پیشنهاد می کند، پژوهشهای آینده این عرصه، به سمت جنبه های کاربردی تر موضوع هدف گذاری شوند.