فراتحلیلی بر حساسیت رفتار سفر (وسیله سفر) نسبت به شکل شهر

Abstract

جهان امروز با چالش های فراوانی در حوزه جا به جایی از جمله مصرف بالای سوخت، آلودگی هوا، شلوغی خیابان ها، کاهش فعالیت فیزیکی، نا امنی عابرین و غیره رو به رو بوده که بسیاری از آن ها ناشی از وابستگی به اتومبیل و در نتیجه شکل های شهری خودرو مدار می باشد. در همین راستا، مطالعات تجربی فردی فراوانی در کشورهای مختلف صورت گرفته است. اگرچه در غالب این مطالعات فرضیه تقاضای سفر با تأکید بر شرایط و گزینه های متفاوت موجود، چارچوبی برای تحلیل رفتارهای سفر بوده است که بر اساس آن سفر به منظور یک هدف و رسیدن به یک مقصد انجام می گیرد و خود یک هدف نمی باشد )مانند سفر تفریحی(. اما مطالعات مذکور با اهداف و رویه های متفاوت در واکاوی روابط شکل شهر و رفتار سفر صورت گرفته و به نتایج متفاوت و غیر قابل تعمیمی دست یافته اند. تحقیق حاضر با روشی توصیفی تحلیلی ابتدا با مروری گسترده بر مطالعات تجربی به بررسی ابعاد موضوع تحقیق پرداخته سپس با استفاده از روش فراتحلیل )متا آنالیز( و محاسبه الاستیسیته وزنی میانگین )میزان حساسیت( به واکاوی، ترکیب و تعمیم نتایج مطالعات فردی صورت گرفته در زمینه شکل شهر و رفتار سفر )وسیله سفر( پرداخته است. مهم ترین یافته های تحقیق حاکی از آن است که "تراکم جمعیتی"، "فاصله تا مغازه" و " تراکم تقاطع" تاثیر (مثبت) بیشتر و تعمیم پذیرتری بر پیاده روی یا دوچرخه سواری دارد و "تراکم جمعیتی"، "درصد تقاطع های چهارراه" و "فاصله تا نزدیک ترین ایستگاه" نیز تاثیر بیشتری بر استفاده از حمل و نقل همگانی دارد. همچنین می توان گفت: "تراکم جمعیت" و دو شاخص " تراکم ناختلص مسکونی و اشتغال" و "ترکیب کاربری ها" در سطح معنی داری p<0.001 بر استفاده از اتومبیل تأثیر منفی دارد.