معماری و سینما عناصر مکمل و هویت بخش فضا و مکان

Abstract

معماری و سینما مجموعه‌ای از هنر و فنونی هستند که به کمک دستان توانای معمار و فیلم‌ساز درهم آمیخته‌اند. معماری و سینما هر دو به ایجاد فضا و روح زندگی می‌پردازند و در فرآیند ادراک فضا، هر دو هنر به اصول مشترکی پایبندند. جهان معماری و دنیای سینما از عناصر بنیادی مشترکی همچون صحنه، فضا، نور، حرکت و دید برخوردارند. هنر معماری در سینما به عنوان عامل اصلی ایجاد تعادل و هماهنگی در شکل تصاویر و ترکیب صحنه مطرح می‌شود. خاصیت مکانی یا زمانی فضا، رنگ، نور، سایه روشن تاثیر متفاوتی بر بیننده می‌گذارد. همچنین فضاهای بصری مهم‌‌ترین عامل بیان در فیلم هستند. عوامل بصری موجود در بافت یک بنای معماری مانند: «رنگ، سطح، خط، نقطه‌ و ...» نیز می‌تواند عوامل بصری برای پس زمینه تصاویر یک فیلم باشند و معانی مورد نظر کارگردان را تقویت کند و فیلم‌سازان با بهره‌گیری از معماری از طریق معنا و فضاسازی بصری به شخصیت‌پردازی، ایجاد هویت و خلق مکان بپردازند. در این میان فضاهای شهری و بناهای معماری به عنوان مکان یک رویداد فیلم از اهمیت زیادی برخوردارند و معرف موقعیت زمانی، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و ... در فیلم هستند. به طوری که توجه به مقوله شهر در سینما به صورت جدی و آگاهانه، ایده جدیدی است که می‌تواند مورد توجه کارگردانان و فیلم‌سازان قرار گیرد. فضاهای شهری ما در سینمای ایران باید دارای شخصیت گردیده و به عبارتی منعکس کننده هویت ایرانی باشند. در این مقاله بر آنیم به ارتباط متقابل معماری و سینما به عنوان دو عنصر مکمل و نقش آن‌ها درهویت بخشی به مکان‌ها و فضاهای شهری، پرداخته و همگامی این دو هنر و فن را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.