جایگاه دین در گفتمان طالبانیسم

Abstract

طالبانیسم، یکی از جریان‌های معاصر و بسیار اثرگذار افغانستان است که شعارها و مدعیات کلان اسلام‌خواهی داشته و دارد. بااین‌حال رفتار عملی این گروه، فاصله‌ زیادی با آن شعارها و ادعاها دارد. بررسی خاستگاه، ساختار، اهداف و عملکرد این جریان، می‌تواند ماهیت واقعی‌اش را آشکار سازد. طرح دعاوی و شعارهای دینی و التزام صوری به ظواهر شریعت، همواره حجابی برای پنهان‌ماندن ماهیت واقعی این جریان بوده است. مسئله اصلی این نوشتار، جایگاه دین در گفتمان طالبانیسم است که می‌کوشد با استفاده از الگوی حصر منطقی در مناسبات دین و قدرت و رویکرد گفتمانی لاکلا و موفه به عنوان چارچوب نظری، به این مهم دست یابد. یافته‌های تحقیق، نشان از ماهیت قومی ـ قبیله‌ای این گفتمان و اعتقاد به جایگاه برتر برای قبیله، قدرت، حاکمیت و ارزش‌های آن، نسبت به دین و شریعت دارد.