بررسی رابطه خودتنظیمی و عزت‌نفس با تعلل‌ورزی تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه

Abstract

هدف: این پژوهش به‌منظور تعیین رابطه خودتنظیمی و عزت‌نفس با تعلل­ورزی تحصیلی دانش­آموزان دختر دوره دوم متوسطه نظری انجام شد. روش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - همبستگی بوده و جامعه آماری این پژوهش را دانش­آموزان دختر متوسطه نظری (دوره دوم) شهر خوی، به تعداد 1933 نفر (مشغول به تحصیل در 13 مدرسه) تشکیل می­دادند. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان به طریق نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای به تعداد 322 نفر انتخاب شدند. جهت جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه­های خودتنظیمی پینتریچ و دیگروت (1990) عزت‌نفس آیزنک (1987) و تعلل­ورزی سولومون و راث­بلوم (1984) که از روایی و پایایی معتبری برخوردار بودند، استفاده شد. بااین‌وجود جهت حصول اطمینان مجدداً روایی صوری آن توسط اساتید متخصص تأیید و پایایی پرسشنامه­ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 824/0، 895/0 و 874/0 به دست آمد. یافته­ها: تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین تعلل­ورزی تحصیلی دانش­آموزان دختر با خودتنظیمی (266/0-) و عزت­نفس (408/0-) آنان رابطه منفی و معنی­داری وجود دارد (01/0>P). همچنین رابطه منفی معنی­داری بین تعلل­ورزی تحصیلی دانش­آموزان با راهبرد شناختی (01/0>P، 321/0-=r) و راهبرد فراشناختی (05/0>P، 117/0-=r) مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای خودتنظیمی (23/0-=β) و عزت­نفس (38/0-=β) به‌طور معنی­داری تعلل­ورزی دانش­آموزان را پیش­بینی می­کنند (01/0>P). نتیجه­گیری: آموزش راهبردهای خودتنظیمی و افزایش عزت­نفس در دانش­آموزان دختر می­تواند نقش مؤثری در کاهش تعلل­ورزی آنان داشته باشد.