نقش و جایگاه انگیزه تحصیلی درونی و بیرونی و درگیری تحصیلی در پیش‌بینی اضطراب امتحان دانش‌آموزان دوره متوسطه

Abstract

هدف: اضطراب امتحان یک سازه مهم و تأثیرگذار در سرنوشت تحصیلی دانش‌آموزان است که بررسی عوامل مرتبط با آن همواره موردتوجه روانشناسان تربیتی بوده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه اضطراب امتحان باانگیزه تحصیلی درونی و بیرونی و درگیری تحصیلی در بین دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر همدان است. روش: با استفاده از فرمول کوکران 346 نفر به‌عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه انگیزه تحصیلی هارتر (1981)؛ پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1984) و پرسشنامه درگیری تحصیلی زرنگ (2012) بود، تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه (به شیوه گام‌به‌گام) انجام شد. یافته‌ها: براساس یافته‌های پژوهش ارتباط میان انگیزه تحصیلی درونی و اضطراب امتحان مثبت و معنادار، انگیزه تحصیلی بیرونی و اضطراب امتحان منفی و معنادار و ارتباط میان درگیری تحصیلی و اضطراب امتحان نیز مثبت و معنادار است، همچنین براساس یافته‌های پژوهش اضطراب امتحان را می‌توان با استفاده از فرمول y=35.916 -0.134x1+0.45x2+0.03x3 براساس متغیرهای، انگیزه درونی و بیرونی و اضطراب امتحان به‌صورت معنادار و با ضریب تعیین 0.115 پیش‌بینی نمود. نتیجه‌گیری: براساس این نتایج توجه به نقش متقابل انگیزه و درگیری تحصیلی و اضطراب امتحان در دانش‌آموزان می‌تواند عملکرد تحصیلی آنان را بهبود بخشد.