استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت- آیا مصرف آنتی اکسیدان ها لازم است؟

Abstract

در دو دهه اخیر استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت و آنتی اکسیدان ها به یکی از حیطه های پژوهشی مهم و پرطرفدار در بین محققین علوم ورزشی تبدیل شده است. استرس اکسیداتیو به مفهوم به هم خوردن توازن بین گونه های فعال و سیستم آنتی اکسیدانی بدن به نفع گونه های فعال و رادیکال های آزاد است. فعالیت بدنی شدید و طولانی مدت می تواند باعث افزایش تولید گونه های فعال و رادیکال های آزاد شده و منجر به بروز استرس اکسیداتیو شود. ضمنا استرس اکسیداتیو می تواند باعث تسریع پدیده پیری و بروز بسیاری از بیماری های مختلف از قبیل سرطان و سندرم متابولیک شود. به همین دلیل، بسیاری از قهرمانان ورزشی و حتی مردم عادی جهت جلوگیری از اثرات منفی فعالیت بدنی و پیشگیری از استرس اکسیداتیو ناشی از فعالیت و آسیب های عضلانی به مصرف مکمل های آنتی اکسیدانی روی آورده­اند. بهرحال، تحقیقات اخیر نشان می دهند که مصرف آنتی اکسیدان ها گاها نه تنها باعث کاهش استرس اکسیداتیو نمی شود بلکه باعث افزایش آن نیز می گردد. ضمنا محققین دریافته اند که مصرف مداوم مکمل های آنتی اکسیدانی می تواند از اثرات سازگارکننده فعالیت بدنی از قبیل آنژیوژنزیس، بیوژنزیس میتوکندریایی و هایپرتروفی عضلانی جلوگیری نماید. مقاله حاضر مروری است بر تحقیقات اخیر و پاسخی به این سوال مهم که آیا واقعا مصرف مکمل های آنتی اکسیدانی برای افرادی که به فعالیت بدنی می پردارند، ضرورت دارد؟