تأثیر کافیین بر استرس اکسایشی و آنتی اکسیدان‌های غیر آنزیمی در پی یک جلسه فعّالیّت ورزشی فزاینده

Abstract

چکیده <br />کافیین به عنوان یک مکمّل آنتی اکسیدانی، فعّالیّت‌های ورزشی را تحت تأثیر قرار ‌می‌دهد. هدف این پژوهش، بررسی اثر کافیین و یک جلسه فعّالیّت ورزشی فزاینده بر استرس اکسایشی (MDA) و آنتی اکسیدان‌های غیر آنزیمی GSH و ویتامین E در سرم خون مردان فعّال بود. آزمودنی‌ها، 10 نفر داوطلب از دانشجویان پسر رشتة تربیت بدنی بودند که در یک آزمون طرح دوسوکور با مصرف دوز mg/kg 5 کافیین یا دارونما بر روی نوارگردان تا رسیدن به واماندگی شرکت کردند. آزمون در 2 روز مجزّا برگزار شد و هر آزمودنی در هر جلسه تحت یکی از شرایط مصرف کافیین یا دارونما قرار گرفت. نمونه‌های خونی پیش از فعّالیّت ورزشی و مصرف دارونما یا کافیین (پیش آزمون) و بلافاصله پس از قطع آزمون ورزشی (پس آزمون) جمع‌آوری شد. یافته‌های پژوهش با استفاده از آزمون‌های T وابسته و مستقل در سطح معناداری (05/0 > P) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS/13.5 انجام گرفت. نتایج تحقیق، حاکی از آن بود، مقادیر MDA در گروه دارونما افزایش معناداری یافت (05/0 > P) در حالی که مقادیر GSH و ویتامین E (به ترتیب 05/0 > P و 005/0 > P) کاهش پیدا کرده بود؛ امّا مقادیر MDA در گروه کافیین به طور معناداری کاهش یافت (005/0 > P) و ویتامین E و GSH به ترتیب افزایش‌های غیر معنادار و معناداری را نشان دادند (05/0 < P و 05/0 > P). علاوه براین مقایسة مقادیر MDA و GSH در بین گروه‌هاتفاوت معناداری را نشان داد (05/0 > P). در صورتی که این اختلاف برای متغیّر ویتامین E به سطح معناداری نرسید (05/0< P). <br /> به طور کلّی به نظر ‌می‌رسد، مصرف دوز 5 میلی گرم کافیین فشار اکسایشی ناشی از فعّالیّت ورزشی وامانده‌ساز را کاهش ‌می‌دهد و در تقویت سیستم آنتی اکسیدانی غیرآنزیمی نقش مؤثّری دارد.