بررسی تأثیر سولفات‌پتاسیم و سولفات‌روی بر عملکرد و غلظت کادمیم در غده سیبزمینی

Abstract

محصولات خوراکی رشد کرده در خاک‌های آلوده به کادمیم منبع اولیه ورود مقدار زیاد کادمیم به بدن مصرف‌کننده هستند. به‌منظور بررسی تأثیر ‌پتاسیم و ‌روی بر عملکرد سیب‌زمینی و غلظت کادمیم آن، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با نه تیمار و در چهار تکرار در یکی از مزرعه های آلوده به کادمیوم درسالهای 1393 و 1394 در فریدان ، استان اصفهان انجام شد. در این مطالعه سولفات‌پتاسیم در سه سطح (صفر، 150 و 300 کیلوگرم بر هکتار) و سولفات‌روی نیز در سه سطح (صفر، 20 و 40 کیلوگرم بر هکتار) استفاده شدند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین عملکرد هکتاری غده و درصد ماده خشک (38505 کیلوگرم بر هکتار و 14/23 درصد) در تیمار 150 کیلوگرم سولفات‌پتاسیم به‌همراه 20 کیلوگرم سولفات‌روی و کم‌ترین آن در شاهد (24000 کیلوگرم بر هکتار و 88/19 درصد) به‌دست آمد. بیش‌ترین غلظت پتاسیم در غده مربوط به تیمار 300 کیلوگرم سولفات‌پتاسیمبه‌همراه 40 کیلوگرم سولفات‌روی با 378 میلی‌گرم بر کیلوگرم‌ و کم‌ترین آن برابر 210 میلی‌گرم بر کیلوگرم در شاهد بود. بیش‌ترین غلظت روی غده مربوط به تیمار 150 کیلوگرم سولفات‌پتاسیم به‌همراه 20 کیلوگرم سولفات‌روی با 40 میلی‌گرم بر کیلوگرم و کم‌ترین آن 20 میلی‌گرم بر کیلوگرم در شاهد به‌دست آمد. کم‌ترین غلظت کادمیم در غده مربوط به تیمار 150 و 300 کیلوگرم سولفات‌پتاسیمبه‌همراه 20 کیلوگرم سولفات‌روی با 23/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم و بیش‌ترین آن 77/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود که در شاهد مشاهده شد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که افزایش سطوح سولفات‌پتاسیم و سولفات‌روی در کاشت سیب‌زمینی موجب کاهش معنی‌دار جذب کادمیم در گیاه و در نتیجه کاهش معنی‌دار غلظت کادمیم در غده سیب‌زمینی شد. از این‌رو، استفاده از کودهای سولفات‌پتاسیم و سولفات‌روی در مزارع آلوده به آلاینده کادمیم، برای افزایش عملکرد هکتاری و تولید محصول سالم توصیه می‌شود.