تاثیر اسید سالیسیلیک بر ترکیب عناصر غذایی برگ در انگور رقم بیدانه سفید در شرایط تنش شوری

Abstract

چکیده شوری خاک از جدی‌ترین تهدید‌های محیطی برای بقاء گیاهان محسوب می‌گردد. برخی از تنظیم کننده‌های رشد مانند اسید سالیسیلیک باعث ایجاد مقاومت در گیاهان نسبت به تنش‌های محیطی مانند گرما، سرما، خشکی و شوری می‌‌شود. به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد اسید سالیسیلیک بر ‌برخی ویژگی‌های رشدی و جذب عناصر در رقم انگور بیدانه سفید تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی انجام گرفت. قلمه‌های ریشه‌دار شده این رقم با پنج سطح شوری (همراه آب آبیاری) صفر (شاهد)، 25، 50 ، 75 و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم و چهار سطح اسید سالیسیلیک (محلول‌پاشی برگساره‌ای) صفر (شاهد)، 100، 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر تیمار گردیدند. با افزایش سطح شوری، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره کاهش یافت. در سطح شوری 100 میلی مولار با کاربرد اسید سالیسیلیک (300 میلی‌گرم در لیتر) وزن خشک ریشه و شاخساره به‌ ترتیب 76/65 و 9/75 درصد کاهش در مقایسه با شاهد نشان داد. همچنین در این سطح شوری، غلظت یون‌های نیترات، 57 درصد، پتاسیم، 73 درصد، کلسیم، 4/62 درصد، منیزیم، 43 درصد، آهن، 54 درصد و میزان روی برگ، 75 درصد در مقایسه با شاهد (بدون تیمار اسید سالیسیلیک) کاهش نشان دادند. در سطح شوری 100 میلی مولار، بدون کاربرد اسید سالیسیلیک، میزان سدیم و کلر برگ به ترتیب 100 و 77/20 برابر در مقایسه با شاهد افزایش یافت. با کاربرد اسید سالیسیلیک میزان تجمع یون‌های سدیم و کلر در برگ کاهش یافتند. این پژوهش، نشان داد که در شرایط تنش شوری، کاربرد اسید سالیسیلیک می‌تواند بعضی از اثرات منفی ناشی از تنش شوری را (به‌‌ویژه در غلظت‌های کمتر از 50 میلی مولار) در این رقم انگور تعدیل نماید. کلمات کلیدی: انگور، پتاسیم، تنش شوری، شاخص‌های رشدی، نیترات.