تاثیر ورمی‌کمپوست هرس درختان سیب بر بهبود برخی خواص بیولوژیک خاک آلوده به سرب

Abstract

سرب (Pb) از پرخطرترین عوامل آلودگی زیست­محیطی می­باشد که بر سلامت انسان و حیوانات تأثیر سوء دارد. حضور سرب در خاک باعث کاهش فعالیت­های بیولوژیکی خاک نیز می­شود. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر ورمی­کمپوست در کاهش اثر آلودگی سربی بر فعالیت ریزجانداران خاک بود. بدین منظور آزمایش گلخانه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی شامل فلز سرب (Pb) در چهار سطح (غلظت­های 0، 250، 500 و 1000 میلی­گرم بر کیلوگرم) و ورمی­کمپوست (C) ضایعات هرس درختان سیب در سه سطح (0، 20 و 40 تن در هکتار) و در سه تکرار انجام شد. یک نمونه خاک با نمک نیترات سرب به­طوریکنواخت برای ایجاد غلظت­های مختلف، آلوده شد. بعد از سپری شدن دوره خواباندن (90 روز)، برخی شاخص­های بیولوژیک خاک اندازه­گیری گردید. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سرب در خاک تنفس پایه میکروبی و برانگیخته و کربن زیست توده میکروبی به شدت کاهش یافتند. ولی با افزایش سطوح ورمی­کمپوست، این شاخص­های بیولوژیک بهبود یافتند. کاربرد 20 و 40 تن در هکتار ورمی­کمپوست تنفس پایه میکروبی را بطور میانگین به­ترتیب بیش از 95/1 و 33/2 برابر نسبت به شاهد افزایش داد. کربن زیست­توده میکروبی بطور میانگین در تیمار 40 تن در هکتار ورمی­کمپوست، 18/3 برابر نسبت به تیمار شاهد بیش­تر بود. مقدار qCO2 در تیمار 20 کیلوگرم در هکتار ورمی­کمپوست نسبت به تیمار شاهد بیش از 6/2 برابر افزایش نشان داد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که کاربرد ورمی­کمپوست باعث رفع تاثیر سوء سرب بر فعالیت ریزجانداران خاک می­شود.