مقایسه ویژگی‏های جذب پتاسیم در خاک‏های زراعی و غیرزراعی منطقه خوی

Abstract

به­منظور مقایسه رفتار جذب پتاسیم در خاک­های زراعی و غیر زراعی در منطقه خوی، آزمایشات جذب به­صورت بچبا 10 نمونه خاک زراعی و 10 نمونه خاک غیرزراعی در سری غلظتی پتاسیم mg L-1)150-0) در قدرت یونی 01/0 مولار CaCl2 انجام گرفت. پس از تعادل، مقدار پتاسیم باقی­مانده در محلول اندازه­گیری و منحنی­های کمیت به­ شدت (Q/I) رسم و پارامترهای ظرفیت بافری بالقوه پتاسیم ((PBCK، نسبت فعالیت تعادلی پتاسیم (AReK)، پتاسیم آسان قابل تبادل (∆K0)، نیاز استاندارد پتاسیم (SKR)، غلظت تعادلی پتاسیم (EKC)، پتاسیم سخت قابل تبادل (KX) و انرژی تبادلی پتاسیم (EK) از روی منحنی­های کمیت-شدت (Q/I) محاسبه شدند. نتایج مقایسه میانگین پارامترهای خاک­های زراعی و غیرزراعی نشان داد که مقادیر پارامترهایEKC، AReK و ∆K0 در خاک­های زراعی نسبت به مقدار آن­ها در خاک­های غیرزراعی مجاور کاهش معنی‌داری (p≤0.01) داشتند، به طوری که با روند کشت، میانگین مقدار AReK از 0188/0 به 0048/0 0.5(mol.L-1) و میانگین ∆K0 از 117/0 به 057/0 cmolc.kg-1 کاهش یافتند. مقدار متوسط پارامتر EKC در خاک­های غیرزراعی و زراعی به­ترتیب 91 و 34 میلی­گرم بر لیتر و میانگین PBCKبرای خاک­های زراعی 8/11 و غیرزراعی 7/7 cmolc.kg-1/(mol.L-1)0.5 به­دست آمد. در نهایت می­توان نتیجه­گیری کرد که خاک­های منطقه مورد مطالعه، به­طور نسبی دارای پتاسیم بالایی می­باشند، ولی مدیریت کشت منطقه و نحوه مدیریت کودی زارعین منجر به کاهش میزان پتاسیم در خاک و در نتیجه افزایش پارامترهای جذب در خاک‌های زراعی شده است.