اثر بُـر روی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل جعفری(Tagetes erecta) در شرایط کشت خاکی و هایدروپونیک

Abstract

بُـریک عنصر کم‌مصرف است که نقش کلیدی در برخی فرآیندهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه دارد. در این پژوهش اثر غلظت‌های مختلف اسید بوریک (صفر به‌عنوان شاهد، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار در محلول غذایی پایه‌ی هوگلند) روی گل جعفری <strong>(</strong><em>Tagetes</em> <em>erecta</em><strong>)</strong> در دو نوع بستر هایدروپونیک و کشت خاکی در شرایط گلخانه‌ای بررسی شد. تیمارهای فوق به‌صورت محلول غذایی هفته‌ای دو بار در اختیار گیاه قرار گرفت. بستر مورد استفاده در کشت هایدروپونیک شامل 50 درصد ماسه و 50 درصد پرلیت بود. در این پژوهش برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. افزایش غلظت اسید بوریک در محلول غذایی منجر به بهبود صفات کمی و کیفی گیاه شد. همچنین کاربرد اسید بوریک در بستر کاشت هایدروپونیک و خاکی عملکرد مطلوب‌تری روی گیاه زینتی جعفری داشت. نتایج نشان داد که تیمار 2 میلی‌مولار اسید بوریک در بستر کاشت هایدروپونیک، اثر قابل‌توجهی روی افزایش حجم ریشه (60/23 میلی‌لیتر)، تعداد برگ (50/45 عدد)، قطر گل (40/8 سانتی‌متر)، درجه‌ی بریکس (68/3)، کلروفیل کل (80/5 میلی‌گرم در گرم وزن تر) و کاروتنوئید گلبرگ (54/3 میکروگرم در گرم وزن تر) داشت. همچنین بیشترین ارتفاع گیاه (33/35 سانتی‌متر)، تعداد ساقه (33/12) و تعداد گل (30/7) در تیمار 2 میلی‌مولار اسید بوریک در بستر کشت خاکی مشاهده شد. گیاهان رشدیافته در هر دو شرایط هایدروپونیک و خاکی که با 2 میلی‌مولار اسید بوریک تیمار شده بودند، دارای بیشترین وزن خشک ریشه (8/0 گرم) و اندام هوایی (51/9 گرم) بودند. تیمارها روی طول ریشه، آغاز فاز زایشی و زمان گلدهی نیز اثر متفاوتی داشتند. به‌طور کلی با بررسی دقیق‌‌تر تمامی داده‌های حاصل از نتایج صفات مورد بررسی مشخص شد که کاربرد سطوح بالای اسید بوریک در بستر کشت خاکی عملکرد بهتری را باعث گردید.