بررسی تنوع ژنتیکی باکتری‏های فراریشه‎ای و درون‎رست محرک رشد گیاه گندم

Abstract

<strong>چکیده</strong> <strong>مقدمه:</strong> جامعۀ میکروبی خاک بر حاصلخیزی آن از طریق تجزیه، معدنی‌کردن، ذخیره‌سازی و رهاسازی عناصر غذایی ‌تأثیر می‌گذارد. باتوجه‌به آزادسازی حدود 20 تا 30 درصد مواد فتوسنتزی در فراریشۀ (ریزوسفر‏) گیاه، این محیط شرایط مساعدی را برای حضور جمعیت میکروبی فراهم می‌کند. <strong>مواد و روش‏‏ها:</strong> هدف پژوهش حاضر، بررسی پتانسیل جدایه‏های فراریشه‏ای و درون‏رست جداسازی‌شده از گیاه گندم به‌منظور بررسی ویژگی‌های محرک رشد و شناسایی توالی <em>16S rRNA</em>آنهاست؛ به این منظور، ابتدا باکتری‎ها ازنظر تولید هورمون اکسین در محیط‌کشت حاوی ال- تریپتوفان غربال‎گری شدند و سپس توانایی آنها در انحلال فسفات‌های معدنی و آلی نامحلول ارزیابی شد. در ادامۀ پژوهش، سایر مؤلفه‌های محرک رشد گیاه ازجمله توان تولید سیدروفور و آنزیم ACC- دآمیناز بررسی شدند. <strong>نتایج: </strong>از میان جدایه‏های به‌دست‌آمده از فراریشه و درون‌ریشه، تعداد 15 جدایۀ فراریشه‏ای و تعداد 7 جدایۀ درون‎رست بر اساس توانایی آنها در ایجاد ویژگی‌های محرک رشدی انتخاب شدند. درمجموع، 7 جدایه به <em>Bacillus</em>، 4 جدایه به <em>Pseudomonas</em>، 2 جدایه به <em>Staphylococcus</em>، 2 جدایه به <em>Paenibacillus</em> و سایر جدایه‌ها به جنس‎های <em>Sphingobacterium</em>، <em>Lysinibacillus</em>، <em>Advenella</em>، <em>Enterobacter</em>، <em>Variovorax</em> و <em>Plantibacter</em> تعلق داشتند. <strong>بحث و نتیجه‏گیری:</strong> باتوجه‌به نتایج، جنس‏های غالب در میان جدایه‎های فراریشه‏ای و درون‏رست محرک رشد گیاه گندم از نوع <em>Pseudomonas</em> و <em>Bacillus</em> بودند. افزایش عملکرد از طریق افزایش زیست‌‌فراهمی عناصر غذایی درنتیجۀ تولید سیدروفور، انحلال فسفات‌های نامحلول آلی و معدنی، تولید عوامل رشد و تولید هورمون‌های محرک رشد گیاهان به‌ویژه ایندول-3- استیک‌اسید است که موجب افزایش شاخص‌های رشد و عملکرد محصول ‌می‌شود و حفظ سلامت محیط‌زیست و گیاه را در پی دارد.