عوامل مؤثر بر انگیزه خرید آنلاین مصرف‌کننده

Abstract

پژوهش حاضر به بررسی انگیزه‌های خرید اینترنتی افراد از دو دیدگاه فایده طلبانه و لذت جویانه می پردازد و عوامل انگیزشی ترغیب کنند افراد به خرید آنلاین را در جامعه خریداران اینترنتی تهران و در نمونه ای به حجم 180 نفر شناسایی، بررسی و تعیین می کند که چه عواملی، با چه میزان اهمیت بر انگیزه خرید آنلاین خریداران در تهران موثرند و نیز کدام دسته از انگیزه‌های دوگانه : فایده طلبانه / لذت جویانه، برای خریداران اینترنتی در مراحل جستجو و خرید دارای اهمیت بیشتری هستند و محرک قوی تری محسوب می شوند. در این راستا، شش ارزش فایده طلبانه و پنج ارزش لذت جویانه در خرید اینترنتی مورد بررسی قرار گرفته اند و نیز رابطه این انگیزه‌ها با قصد جستجو و قصد خرید در خرید آنلاین شناسایی شده است. برای جمع آوری داده‌های تحقیق از دو روش استفاده شده است. برای تدوین ادبیات تحقیق از جمله مبانی نظری تجارت الکترونیکی، رفتار مصرف کننده و انگیزه‌های خرید، از انواع اطلاعات مکتوب کتابخانه ای و برای جمع آوری اطلاعات خریداران اینترنتی در تهران از پرسشنامه استفاده گردیده است. در تعیین روایی پرسشنامه از نظرات متخصصان و نیز در تعیین پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون برای تحلیل داده‌های پژوهش و تأیید یا رد فرضیه¬ها مورد استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که خرید آنلاین تحت تاثیر انگیزه‌های فایده طلبانه و لذت جویانه قرار دارد که انگیزه فایده طلبانه محرک قوی تری در خرید آنلاین افراد است و تاثیر بیشتری بر قصد جستجو و قصد خرید آنلاین دارد؛ در حالی که تاثیر انگیزه لذت جویانه بر قصد خرید غیر مستقیم است و از طریق تاثیرگذاری بر قصد جستجو به قصد خرید منجر می شود. در جامعه خریداران اینترنتی تهران انگیزه فایده طلبانه به ترتیب تحت تاثیر ((صرفه جویی در هزینه)) و ((راحتی)) و انگیزه لذت جویانه تحت تاثیر ((ماجراجویی/کاوش)) قرار دارد.