تأثیر زبان و عناصر زبانی بر تبادل فرهنگی ملل

Abstract

داد و ستد زبان‌‌ها یکی از مباحث مهم در زبان و ادبیات هر کشور و تعاملات فرهنگی ملل به شمار می‌‌آید. وام‌‌واژه‌‌هایی که در زبان‌‌های گوناگون جا به جا می‌‌گردد، تنها یک عنصر زبانی محض به شمار نمی‌‌رود بلکه واژه‌‌ها، ترکیب‌‌ها و نشانه‌‌های زبانی به همراه خود عناصر فرهنگی، اجتماعی زبان را نیز منتقل می‌‌کنند؛ گرچه این انتقال و تاثیرگذاری بسیار ظریف و نامحسوس و کند می‌‌نماید،ولی تاثیر آن بسیار واقعی و گاه پایدار است. زبان فارسی به عنوان یکی از زبان‌‌هایی که تا قرن‌‌ها، پس از زبان عربی، زبان دین و علوم اسلامی و انسانی به شمار می‌‌آمد و بسیاری از منابع و آثار و علومی مانند عرفان،کلام، فلسفه، طب، نجوم و جز آن به زبان فارسی گفته و نگاشته می‌‌شد؛ همان نکته‌‌ای که رهبر فرزانه بر آن تاکید دارد که زبان فارسی باید به زبان مرجع علمی دنیا تبدیل شود.در این مقاله سعی بر این بوده که با بررسی مباحث مطرح شده از سوی صاحب نظران و مقالات مهمی که موضوع تبادل فرهنگی ملل از طریق زبان و ادبیات فارسی را بر رسیده‌‌اند، برخی از نمودهای تاثیر زبان فارسی در زبان کشورهایی مانند فرانسه، ایرلند، قزاقستان و جز آن واکاوی گردد. این بررسی نشان داد زبان فارسی بر دیگر زبانها تاثیر نهاده و واژه‌‌هایی از این زبان در زبان‌‌های دیگر راه یافته وآثار شاعران بزرگی چون حافظ، سعدی، فردوسی، پروین اعتصامی و نیما به زبان‌‌هایی مانند انگلیسی، فرانسوی، قزاقی، بوسنیایی، ایرلندی و لبنانی ترجمه شده و در تعامل فرهنگی و زبانی ملل موثر بوده است.