تحلیل محتوای کتاب‌های «بخوانیم و بنویسیم» پایۀ سوم ابتدایی بر اساس مؤلفه‌های کارکردهای اجرایی: روش آنتروپی شانون

Abstract

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های بخوانیم و بنویسیم پایه سوم ابتدایی از منظر تأکید بر مؤلفه‌های کارکردهای اجرایی (حافظه‌فعال، بازداری پاسخ و مدیریت زمان) است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا با به‌کارگیری روش "آنتروپی شانون" است. جامعه آماری شامل کلیه کتاب‌های درسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری این پژوهش، شامل کتاب‌های بخوانیم و بنویسیم پایه سوم ابتدایی در سال 1394-1393 است. ابزار پژوهش فهرست وارسی کارکردهای اجرایی مبتنی بر مبانی علمی کارکردهای اجرایی(داوسون و گوار، 2010) بود که محقق آن را تدوین کرد و روایی محتوایی آن توسط 10 نفر از متخصصان احراز شد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد در کتاب‌های بخوانیم و بنویسیم، ضریب اهمیت مؤلفه حافظه‌فعال (335./)، مدیریت زمان (333./) و بازداری پاسخ (333./) بود. به‌عبارتی، میزان توجه به مؤلفۀ حافظه‌فعال و مدیریت زمان و بازداری پاسخ در سطح متوسط ارزیابی شد. با توجه به نقش کارکردهای اجرایی که در رشد شناختی و آموزشی کودکان دارد و با عنایت به تأکید پژوهشگران بر این مؤلفه، ضروری است که مؤلفان کتاب‌های درسی بخوانیم و بنویسیم، در ویرایش‌های بعدی به این امر توجه لازم را داشته باشند.